Hôm thứ Hai, cuộc chiến Ukraine-Nga đã bước sang một bước ngoặt mới khi các máy bay không người lái “kamikaze” chết người do Iran cung cấp lao xuống đường phố Kiev.
Máy bay Shahed 136 có thể kém tinh vi hơn máy bay không người lái Bayraktar của Ukraine do Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất, nhưng chúng rẻ, có thể bay xa và khó bị phát hiện, giúp Nga có sức mạnh để thay đổi thế cân bằng trong cuộc chiến lâu dài này.
Nhưng trong khi việc chế độ Iran bán thiết bị quân sự và tham gia các cuộc chiến tranh ủy nhiệm là không có gì mới, thì hành động lần này của Iran đã gây ra phản ứng dây chuyền: Liên minh châu Âu đe dọa Iran bằng các lệnh trừng phạt nặng nề hơn và Hoa Kỳ tuyên bố Iran đã vi phạm các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.
Nhưng ngoài sự lên án hành động của Iran, các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái đã thay đổi động lực toàn cầu của cuộc chiến Ukraine-Nga, mang theo những tác động thực sự đối với Trung Đông – đặc biệt là Israel.
Tehran và Moscow có các căn cứ quân sự ngay trước cửa nhà Israel, cụ thể là ở Syria, giúp họ dễ dàng xâm nhập vào quốc gia Do Thái. Mặc dù tiến bộ công nghệ quân sự của Israel vượt qua Nga và Iran, nhưng bất lợi về mặt hậu cần này vẫn luôn là một vấn đề đáng lo ngại.
Cố gắng đạt được sự cân bằng mong manh, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Benny Gantz hôm thứ Tư nhắc lại rằng Israel có thể cung cấp cho Ukraine các hệ thống cảnh báo tên lửa và máy bay không người lái để giúp cứu sống dân thường chứ không phải vũ khí.
Hai ngày trước tuyên bố của Gantz, và cùng ngày khi máy bay không người lái của Iran tấn công Kiev, cựu Tổng thống Nga, Dmitry Medvedev đã cảnh báo Israel không nên cung cấp vũ khí.
Có lẽ không có gì ngạc nhiên khi cho đến nay, Israel đã từ chối tham gia cùng các quốc gia phương Tây khác áp dụng các biện pháp trừng phạt chống lại Nga, bất chấp sức ép của Mỹ.
Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ Victoria Nuland, đã đi xa đến mức nói với giới truyền thông Israel, “Chúng tôi đang yêu cầu nhiều quốc gia nhất có thể tham gia cùng chúng tôi. Chúng tôi cũng yêu cầu Israel nữa”. Và Tổng thống Biden đã nói lên tất cả: “Chúng tôi yêu cầu tất cả các nền dân chủ trên thế giới cùng tham gia với chúng tôi trong việc thực thi các biện pháp trừng phạt kiểm soát tài chính và xuất khẩu mà chúng tôi đã áp đặt lên Putin”.
Giờ đây, với việc trục Tehran-Kremlin được củng cố, có vẻ như Israel có thể sẽ suy nghĩ lại lập trường của mình. Xét cho cùng, các biện pháp trừng phạt là công cụ chính trong chiến lược quốc tế do Mỹ dẫn đầu nhằm “làm suy yếu” và “cô lập” Nga. Một chiến lược hiện đang được EU và Hoa Kỳ áp dụng nhằm chống lại Iran.
Trong trường hợp của Iran, đó là một cách tiếp cận đã giành được sự ủng hộ từ bên ngoài và thậm chí bên trong Iran, khi những người bất đồng chính kiến và những người phản đối Iran đã chấp thuận các biện pháp trừng phạt khắc nghiệt hơn.
Gần đây nhất là trong tuần này, Hội đồng Quốc gia Kháng chiến Iran, phe đối lập chính trị lớn nhất đối với chế độ Iran, trong một cuộc phỏng vấn trên chương trình Phát biểu thẳng thắn của Arab News để kêu gọi “(các quốc gia phương Tây) áp đặt tất cả các loại các biện pháp trừng phạt chống lại các giáo sĩ Hồi giáo, đặc biệt là các quan chức và Quân đoàn Vệ binh Cách mạng (Hồi giáo), “thậm chí còn kêu gọi đóng cửa các đại sứ quán Iran.
Nhưng chỉ riêng các biện pháp trừng phạt thì hiệu quả như thế nào?
Cho đến nay, các biện pháp trừng phạt hầu như không làm được gì để ngăn chặn các cuộc chiến và xung đột ủy nhiệm của Iran và Nga. Có rất nhiều bằng chứng cho thấy thay vào đó chúng giúp một quốc gia đạt được khả năng phục hồi và tự cung tự cấp cao hơn. Một phần lý do khiến Israel từ chối áp dụng các biện pháp trừng phạt chống lại Nga có thể là do các nhà lãnh đạo Israel cảm thấy họ sẽ tạo ra rất ít khác biệt.
Rốt cuộc, thương mại giữa Israel và Nga đạt 3,5 tỷ USD vào năm 2021 và trong đó – xuất khẩu của Israel sang Nga chỉ đạt 1 tỷ USD, trong khi nhập khẩu từ Nga lên tới 2,5 tỷ USD.
Thay vào đó, có một cách hiệu quả hơn để Israel buộc Nga phải suy nghĩ lại về sự phụ thuộc ngày càng tăng của họ vào Tehran, đó là Israel sẽ làm cho Ukraine chính xác những gì Iran đã làm cho Nga.
Kể từ đầu cuộc chiến, Ukraine đã tìm cách mua các hệ thống phòng không công nghệ cao của Israel mà không có kết quả.
Đặc biệt, hệ thống phòng thủ Vòm Sắt của Israel sẽ tạo đòn bẩy cho Ukraine chống lại Nga, cung cấp cho Ukraine một khả năng phòng thủ mạnh mẽ trước các chiến thuật bắn phá bằng đường không của Nga và hoàn toàn có thể thay đổi cục diện cuộc chiến.
Điều này sẽ có lợi cho Israel theo nhiều cách.
Iran gần đây đã đẩy nhanh chương trình hạt nhân của mình, và là một đồng minh quân sự gần gũi với Nga – quốc gia hạt nhân mạnh thứ hai trên hành tinh – đang gây khó khăn sâu sắc cho người Israel.
Một chiến thắng của Nga ở Ukraine chắc chắn sẽ củng cố những mối quan hệ đó, khiến đồng minh lớn nhất của Điện Kremlin ở Trung Đông – Iran – có một vị trí mạnh mẽ trong khu vực. Một liên minh ngày càng sâu sắc như vậy cũng sẽ tạo ra sự thống nhất chính sách Iran-Nga mạnh mẽ hơn về Syria.
Nhưng đòn bẩy của Israel chống lại Nga – quân bài chủ lực của họ – là công nghệ quân sự của quốc gia, được thiết kế để đối phó với các cuộc bắn phá hàng loạt. Nước này sở hữu cố vấn, kỹ thuật và khí tài quân sự có khả năng vô hiệu hóa các khả năng quân sự tàn khốc nhất của Nga.
Những ngày sắp tới sẽ cho thấy Israel lựa chọn phản ứng như thế nào. Chỉ riêng các biện pháp trừng phạt – đối với cả Iran và Nga có thể sẽ không giáng một đòn nặng – ít nhất là đối với chính họ. Nhưng Israel sẽ hỗ trợ Ukraine bằng cách phù hợp với những gì Iran đã làm cho Nga.
Cuối cùng, cho dù Israel muốn hay không, họ cũng đã bị lôi kéo vào cuộc chiến của châu Âu. Chọn không tham gia đơn giản không còn là một lựa chọn nữa.
Nguồn: Newsweek
