Nếu bạn là người đọc truyện võng văn TQ đủ lâu, hẳn bạn không lạ gì những khái niệm như Vô Hạn lưu, Vô Địch Lưu, Đánh Dấu lưu, Phế Vật lưu…
Nếu bạn nào còn chưa rõ về những khái niệm trên thì mình xin giải thích sơ sơ một chút. Lưu là đây tạm hiểu là dòng, tập hợp các tác phẩm có chung motip. Cụ thể:
– Phế vật lưu: Các tác phẩm của nhân vật chính (main) có xuất phát điểm kém so với người thường, bằng may mắn, bằng sức mạnh tình bạn lẫn niềm tin mà mạnh lên, bán hành cho đám trước đó đã coi thường chủ tịch. Tác phẩm được coi người đọc TQ chọn là thủy tổ (tác phẩm đầu tiên, định hình motip chung) dòng này là Đấu Phá Thương Khung.
– Vô Hạn lưu: Truyện có bối cảnh không giới hạn, đủ từ hiện đại tới cổ điển, từ trái đất tới đa vũ trụ, nói chung tạp pí lù. Tác phẩm mở đầu dòng này: Vô Hạn Khủng Bố.
– Vô Địch lưu: Là những truyện có main mạnh nhất ngay từ đầu truyện, đánh đâu thắng đó, duy ngã độc tôn. Tác phẩm mở đầu: Đế Bá.
– Đánh dấu lưu: Cái này mới, đại khái là những truyện mà main khi làm một hoạt/ hành động nào đó tới một mốc nào đó sẽ trở nên cực mạnh, cực bá, gần như vô địch.
Trở lại với câu hỏi như tiêu đề, mình bắt đầu tự đặt câu hỏi này khi mình đọc Gantz và so sánh nó với phần đầu của Vô Hạn Khủng Bố, và khi tính mốc thời gian thì rất rõ ràng Vô Hạn Khủng Bố lấy ý tưởng của manga Gantz. Tuy vậy càng về sau Trương Hằng càng phát triển rộng bối cảnh tác phẩm của mình và tạo được dấu ấn rõ rệt bằng sức sáng tạo của bản thân. Map trong truyện này đúng nghĩa vô hạn nên mình tạm quên đi câu hỏi này và tự cho rằng, một chút ý tưởng không quan trọng bằng cả tác phẩm.
Khi đọc tới One Punch Man, mình lại đặt lại câu hỏi này. Với ai chưa đọc manga đình đám này thì mình lại giới thiệu một chút. Manga này có anh main tên Saitama thích làm anh hùng, mở đầu truyện anh đã vô địch luôn, đấm phát chết luôn đúng nghĩa bất chấp quái mạnh cấp nào (giống vô địch lưu rồi ha). Và khi đọc thêm thì anh này trở nên mạnh vô địch là khi Hói Hoàn Toàn (chính xác là sau 3 năm liên tục lặp đi lặp lại một bài tập mỗi ngày) – Thấy đánh dấu lưu chưa.
Lại đi kiểm tra lại mốc thời gian thì các tác phẩm được tính là thuộc vô địch lưu và đánh dấu lưu đều có sau khi OnePunch Man ra đời (2009).
Tiếp với Phế Vật Lưu, với cái này thì mình thấy khá là buồn cười bởi cái motip from zero to hero này có ở rất nhiều tác phẩm trước đó rồi. Bạn có thể dễ dàng thấy nó ở những truyện tranh anh hùng của DC hay Marvel.
Sau tất cả, mình thấy rằng những khái niệm này có lẽ chỉ nên tính như một cách để gọi những truyện có chung mô thức chứ khó mà thuyết phục bản thân rằng những tác phẩm khởi đầu kia đã tạo ra một thể loại mới hay xa hơn là nói tác giả TQ tự sáng tạo ra những thể loại riêng của họ.