Nếu mọi người nghĩ rằng khi mà ai cũng nhận thức được tác hại của thời trang nhanh (Fast Fashion) và thời trang siêu nhanh (Ultra Fast Fashion) sau hơn 2 năm qua cùng với việc nhìn thấy chất lượng không ổn của các hãng thời trang trên. Tuy nhiên, giá cả vẫn luôn là một kim chỉ nam cạnh tranh cực mạnh trong bất kì nền công nghiệp nào – trong đó có thời trang.
Gen Z là một thế hệ đẩy mạnh quá trình mua sắm lên cực độ và nó được bổ trợ bởi các công nghệ để việc click mua – vận chuyển – nhận hàng trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Sóng thần ập tới chỉ khi động đất nổ ra, và cơn động đất đó mang tên SHEIN. Tác động của Shein lên tới nền công nghiệp thời trang và người tiêu dùng toàn cầu trong suốt vài năm qua là điều không thể chối cãi và nó đã tốn biết bao nhiêu giấy mực về vấn đề “Thời trang bền vững” và mặt xấu của thời trang quá nhanh. Nhưng cơn ác mộng mới chỉ bắt đầu mà thôi.
KẺ MỞ ĐƯỜNG.
Sự thành công của Shein bất chấp những quan ngại và công kích của những chuyên gia thời trang đã mở đường” cho các nhóm thương hiệu mới lấy bài học của Shein ra làm chuẩn mực. Nghĩa là sao? Các bạn đều biết Trung Quốc vẫn đang là công xưởng may mặc của thế giới sau khoảng 30 năm, họ nắm trong tay rất nhiều dây chuyền công nghệ cũng như nguồn vải đạt tiêu chuẩn thế giới (Thế nên việc sản xuất những mặt hàng thứ cấp chỉ là chuyện dễ như ăn bánh) . Trong khoảng thời gian đó, các nhà đầu tư Trung Quốc đã gần như hoàn thiện được chuỗi cung ứng và khả năng sản xuất của mình – thứ họ cần là 1 đầu ra. Cho dù thị trường Trung Quốc tỷ dân nhưng nó cũng gần trở nên bão hòa hoặc rơi vào thế “Cá lớn nuốt cá bé” thế nên tìm đường ra là một điều hoàn toàn khó khăn và nan giải. Đó là chưa kể các chính sách của chính phủ Trung Quốc trong việc này nữa.
NHƯNG – SHEIN
Shein có thể được xem là “Kẻ tiên phong” cho các doanh nghiệp sản xuất tại Trung Quốc khi họ phát triển ra một hình thức kinh doanh mới cho phép tận dụng tối đa khả năng sản xuất của các xưởng nội địa và liên kết chặt chẽ với thị trường nước ngoài. Shein đã tạo ra một tiêu chuẩn mới cho ngành kinh doanh xuất khẩu trực tuyến hàng may mặc của Trung Quốc.
Nếu bạn nào chưa biết thì hình thức kinh doanh của SHein gần như là còn nhanh hơn cả chữ nhanh, khi mà Shein quy chuẩn hóa được đầu ra – đầu vào của vấn đề logistic – rút gọn quy trình thiết kế, sản xuất tốn rất nhiều thời gian mà đầu tư mạnh vào thuật toán để tính toán được xu hướng, thứ mà thị trường sẽ thích rồi gửi trực tiếp dữ liệu đó tới xưởng may tại Trung Quốc và sản xuất hàng loạt với số lượng khổng lồ tung ra thị trường nước ngoài. Giờ đây, các thương hiệu giá rẻ hay siêu rẻ của Trung Quốc dưới sự mở đường của Shein đã có thể bán trực tiếp cho người tiêu dùng toàn thế giới bằng con đường trực tuyến.
CƠN ÁC MỘNG MỚI CHỈ BẮT ĐẦU.
Dẫu rằng SHein gặp rất nhiều scandal về việc tạo ra một thứ gọi là Ultra-Fast-Fashion (Thời trang siêu nhanh) cũng như chất lượng may mặc và môi trường làm việc của người lao động. Song hành là đại dịch đi qua khiến người ta cần những sản phẩm bền bỉ hơn, thực tế hơn và giảm bớt một phần nào nhu cầu sử dụng thời trang “Internet” khiến doanh thu của Shein tăng trưởng không đạt kì vọng. Nhưng nó chỉ là bề nổi cho một viễn cảnh khủng khiếp hơn.
Đó là các doanh nghiệp may mặc của Trung Quốc đã nắm được quy trình đẩy hàng ra nước ngoài với số lượng hàng cực lớn – hoặc chí ít, thông qua Shein. Shein mở màn cho sự ra đời của Temu (Một chi nhánh global của tập đoàn thương mại điện tử hàng đầu của Trung Quốc là Pinduoduo Inc), của hàng loạt các nhãn hàng ăn theo sự thành công của Shein với thị trường quốc tế siêu màu mỡ. Doanh thu của các nhãn hàng này có thể lên tới hàng chục tỷ dollars, một con số khủng khiếp. Chắc chắn rằng nó sẽ đẩy mạnh quá trình làm thời trang nhanh, nhanh và nhanh hơn nữa.
TUY NHIÊN
Xét theo thị trường nội địa Trung Quốc, Shein có thể được xem là “Anh hùng” của nhiều người. Vì sự phát triển của Shein đồng nghĩa với việc tạo ra rất nhiều công ăn việc làm cũng như thặng dư cho ngành công nghiệp dệt may Trung Quốc trong thời điểm mà bất ổn kinh tế toàn cầu, các căng thẳng về chính trị cũng như lạm phát đang tăng cao rõ ràng sẽ ảnh hưởng nặng nề đến việc sử dụng thời trang. Song hành lúc đấy là chi phí lao động và nguyên vật liệu tăng giá hàng loạt (Nếu bạn nào làm thời trang thì chắc thấu hiểu hơn cả mình nữa).
Shein phát triển, cung cấp những đơn đặt hàng khổng lồ đối với những chuỗi nhà máy đang gặp vấn đề về đầu ra khi các doanh nghiệp nước ngoài phần thì bị kiểm soát bởi các chính sách, phần thì vì chi phí quá cao nên đi kiếm một nguồn khác. Shein trở thành casestudy tiêu biểu cho các supplier Trung Quốc định hướng ra nước ngoài (Và đó là cơn ác mộng với mình nói riêng và thời trang nói chung).
Vì sao ư? Vì nó siêu nhanh. Vì với mô hình mà Shein đang đưa ra thì nếu các hãng fast-fashion như Zara, H&M đẩy nhanh việc sản xuất đi từ khâu thiết kế tới việc sản xuất và vận chuyển trong tối đa 3-4 tuần (Nhanh vì sao thì các bạn cũng biết rồi đó) thì ultra-fast-fashion rút gọn tất cả chỉ trong 10 ngày.
Bằng cách tạo ra AI tiếp cận và thu thập dữ liệu từ khách hàng và học hỏi hành vi sử dụng thời trang, thói quen ăn mặc – Shein và có thể là Shein v02, v03 không cần phải đầu tư quá nhiều thời gian cho thiết kế mà chỉ tập trung vào mẫu mã nhất định và có thể tung ra hàng chục nghìn sản phẩm trong 2-3 ngày. Đến lúc này, sự cạnh tranh lại rơi vào giá cả. Ai có giá tốt thì làm. Tất nhiên, những kẻ kinh doanh thời trang bình dân và thứ cấp có quan tâm đến khái niệm “Fashion” hay không? Chắc chắn không, thứ họ quan tâm là “Make Money” và chắc chắn chúng ta sẽ thấy sự bành trướng của Ultra-fast-fashion direct 2 customer trong khoảng thời gian gần tới.
Bối cảnh mà các doanh nghiệp thương mại tận dụng mô hình của Shein, tối ưu quy trình sản xuất và tiến hành kiếm tiền ngay lập tức dù mô hình không cần quá nhiều này trong vòng 2 năm qua là đã diễn ra. Cạnh tranh giờ đây không chỉ đơn thuần là cạnh tranh về thiết kế, nó còn là cạnh tranh về giá mà sao chúng ta có thể cạnh tranh với một mô hình đã tối ưu chi phí đến mức gần như tối thiểu và tận dụng lợi thế sản xuất quy mô số lượng lớn?
Song song, hành vi sử dụng thời trang nhanh của Gen Z vẫn chưa có dấu hiệu ngừng lại dù các báo cáo cho rằng số tiền sử dụng thời trang của thế hệ này có thể giảm trong thời gian sắp tới do suy thoái kinh tế nhưng ở phương diện khác, fashion vẫn luôn là 1 trong 3 mục được Gen Z đầu tư và yêu thích nhất. Với số tiền giới hạn thì họ sẽ ưu tiên các phương án siêu tiết kiệm nhất và vẫn mua được nhiều đồ nhất – nó củng cố cho việc sử dụng thời trang siêu nhanh. Và với hàng loạt các nhãn hàng tương lai như trên, cơn ác mộng mới chỉ bắt đầu hành trình của nó. Như cái cách mà H&M và ZARA đã tham gia vào thập niên trước với Millennium và đầu Gen Z.