Thật không may là 97% số người trong xã hội của chúng ta không xác định rõ ràng hệ thống các mục tiêu cho cuộc đời mình và viết chúng ra giấy. Có bốn lý do cơ bản khiến họ không có mục tiêu: họ lo sợ, nhận thức kém về bản thân, không hiểu được tầm quan trọng của mục tiêu, và không biết cách thiết lập mục tiêu. Chúng ta hãy phân tích kỹ hơn từng lý do.
Thuật thiết lập và hoàn thành mục tiêu
Lo sợ
Lý do đầu tiên chính là lo sợ, vâng, chính là LO SỢ. Trong tiếng Anh, từ “lo sợ” được đánh vần là FEAR, viết tắt của cụm từ False Evidence Appearing Real, nghĩa là: “bằng chứng giả xuất hiện như thật.”
Trung bình một thanh niên 18 tuổi nói từ “Không” hoặc câu “Bạn không thể làm được điều đó” 148.000 lần. Đáng buồn thay, 77% những suy nghĩ trong đầu chúng ta là các suy nghĩ tiêu cực. Trong cuốn sách The Myth of the Greener Grass (tạm dịch: Cỏ nhà bên cũng vậy thôi), tác giả J. Allan Petersen đã chỉ ra một nghiên cứu trên máy tính cho thấy hơn 90% thông tin được nạp vào đầu chúng ta hàng ngày đều mang tính tiêu cực. Do vậy, rất nhiều người không thiết lập mục tiêu chỉ vì họ tin vào “bằng chứng giả”.
Bởi suy nghĩ xuất hiện trong đầu họ có vẻ chân thực, nên họ hành động theo nó. Nếu suy nghĩ xuất hiện chân thực đến nỗi giống như một câu chuyện có thật, nó sẽ có tác dụng tương tự như thể nó là sự thật. Giả sử, tôi có thể đặt chân đến bất kỳ thành phố nào trên thế giới mà không cần mang theo gì ngoài một chiếc khăn tay để cướp ngân hàng. Tất cả những gì tôi phải làm là buộc chiếc khăn tay lên để che mặt, đút ngón tay vào túi áo khoác, chĩa nó về phía nhân viên quầy giao dịch và nói: “Đưa hết tiền trong két đây!”. Bằng chứng của tôi là giả, nhưng nó lại có vẻ chân thực đến nỗi nhân viên quầy giao dịch của ngân hàng sẽ đáp ứng yêu cầu của tôi như thế tôi có một khẩu súng thật và tôi sẽ bước ra khỏi cửa với số tiền đó. Tôi có thể bị bắn trên trường chạy trốn, nhưng ít nhất thì nhân viên quầy giao dịch cũng đã giao tiền cho tôi.
Nhiều năm trước, một thanh niên Cuba đã cướp máy bay để trở về quê hương mà chẳng cần gì ngoài một bánh xà phòng. Anh ta đặt bánh xà phòng vào một chiếc hộp và nói với cơ trưởng của máy bay: “Đây là một quả bom. Hãy lái máy bay đến Cuba ngay!”. Họ thực sự đã bay đến Cuba. Bằng chứng là giả, nhưng lại xuất hiện như thật.
Nỗi lo sợ đã ngăn cản nhiều người thiết lập mục tiêu.
Nhận thức kém về bản thân
Lý do thứ hai khiến nhiều người không lập mục tiêu là nhận thức kém về bản thân. Họ không thể hình dung ra mình sẽ trở thành những sinh viên tốt nghiệp đại học, kiếm được một công việc tuyệt vời, sống trong một ngôi nhà đẹp, cưới được người bạn đời lý tưởng,… Họ không thể hình dung ra mình sẽ thành công về mặt tài chính hoặc có một cuộc sống không phải lo lắng về tiền bạc, đơn giản là vì những gì họ hình dung về bản thân không cho phép họ chạm tới những điều đó.
Chúng ta hành động theo hình ảnh hoặc bức tranh mà chúng ta đã vẽ nên trong tâm trí mình. Suy nghĩ tích cực sẽ không có tác dụng với những người suy nghĩ tiêu cực.
Không hiểu được tầm quan trọng của mục tiêu
Lý do khiến 97% mọi người không có mục tiêu căn bản là do chưa có ai thực sự thuyết phục được họ về tầm quan trọng của mục tiêu. Đó chính là lý do khiến tôi viết cuốn sách này – để thuyết phục bạn nên có mục tiêu. Tôi rất tin tưởng rằng bạn sẽ hiểu được tầm quan trọng của mục tiêu trước khi đi ngủ tối nay, và bạn sẽ bắt đầu thực hiện các bước quan trọng để thiết lập mục tiêu cho riêng mình. Thậm chí tôi còn muốn nhiều hơn thế. Nếu không viết ra được vài mục tiêu của mình vào tối nay, thì có lẽ bạn không nên đi ngủ cho dù cơn buồn ngủ có ập tới, bởi bạn sẽ không được đi ngủ. Nếu không viết ra các mục tiêu, bạn sẽ không được đi ngủ!
Chắc chắn bạn phải có mục tiêu. Tôi muốn nhấn mạnh rằng đó là những mục tiêu mang lại lợi ích cho cá nhân, gia đình, công ty và cho cả quốc gia nữa. Vấn đề cơ bản mà chúng ta phải đối mặt là những suy nghĩ trong đầu chúng ta, những tư tưởng của chúng ta. Khi bận rộn với công việc, đa số mọi người đều nghĩ rằng mình thực sự nên dành nhiều thời gian hơn cho gia đình. Và rồi khi đang dành thời gian cho gia đình, họ lại nghĩ rằng mình thực sự nên ra ngoài làm việc vì gia đình. Và khi họ đang làm việc vì gia đình, tâm trí họ lại hướng về nhà, và cứ luẩn quẩn như vậy. Sau đó, họ than phiền ở cả chỗ làm lẫn ở nhà rằng: “Tôi không bao giờ có thời gian cho bất cứ việc gì!”. Chẳng có gì ngạc nhiên khi họ cứ quẩn quanh với suy nghĩ ấy trong đầu!
Sự thật là, trong khi hầu hết mọi người đang làm việc, tâm trí của họ đang vui chơi, và khi họ đang vui chơi, tâm trí của họ lại làm việc. Do vậy, họ không làm việc cũng chẳng vui chơi, và dù tâm trí họ ở nơi nào thì họ cũng chỉ đang lãng phí thời gian mà thôi.
Một trong những điều tuyệt vời của việc có các mục tiêu và phương hướng là bạn có thể làm ra làm, chơi ra chơi. Tôi sẽ không đề xuất rằng bạn nên làm việc chăm chỉ hơn, bởi thực tế là vào thời điểm đọc xong cuốn sách này, bạn có thể sẽ làm việc ít đi. Nhưng khi làm việc, bạn sẽ làm ra làm. Bạn sẽ làm việc hiệu quả hơn gấp bội khi bạn làm việc theo cách này, và cuộc sống của bạn sẽ có sự cân bằng. Đó là sự khác biệt giữa mức sống và chất lượng sống.
Không biết cách thiết lập mục tiêu
Lý do thứ tư khiến phần lớn mọi người không có mục tiêu căn bản là do họ không biết cách thiết lập mục tiêu. Tôi sẽ nói với bạn vài tin xấu và tin tốt. Và dĩ nhiên,, bạn sẽ được nghe tin xấu trước. Đó là: nếu thực sự tham gia vào quá trình thiết lập mục tiêu này, bạn sẽ mất khoảng 10 – 20 tiếng đồng hồ để thực sự đánh giá được các mục tiêu của mình. Nếu thực sự có một danh sách các mục tiêu phức tạp, bạn có thể phải mất 30 tiếng đồng hồ để thiết lập được chúng. Đây là một lý do nữa khiến nhiều người không bao giờ viết ra các mục tiêu của họ bởi việc đó cần một khoản đầu tư lớn về thời gian. Đó là toàn bộ tin xấu.
Có hai tin tốt là: tôi có thể đảm bảo với bạn rằng một khi đã thiết lập được các mục tiêu của mình một cách đúng đắn, bạn sẽ dành thêm cho mình từ 3-10 tiếng đồng hồ mỗi tuần trong suốt quãng đời còn lại của bạn. Cho phép tôi nhắc lại lần nữa, nếu tự đặt ra kỷ luật cho mình để làm những việc phải làm khi bạn buộc phải làm chúng, thì sẽ có ngày bạn được làm những điều mình muốn khi bạn làm chúng. Tin tốt là việc có các mục tiêu sẽ mang lại cho bạn rất nhiều thời gian để theo đuổi những điều bạn thực sự yêu thích. Bạn sẽ kiểm soát được thời gian, các hoạt động và tương lai của chính mình.
Tin tốt còn lại là: khi đã học được cách thiết lập một mục tiêu, bạn sẽ biết cách thiết lập tất cả các mục tiêu. Khi học được cách thiết lập mục tiêu về mặt thể chất, bạn cũng sẽ biết cách thiết lập mục tiêu về mặt tâm linh, xã hội, gia đình, sự nghiệp và tài chính bởi chúng có cùng quy trình. Có một công thức chung dành cho việc thiết lập tất cả các mục tiêu này.
– Trích dẫn sách Thuật thiết lập và hoàn thành mục tiêu của tác giả Zig Ziglar –
