Biết đến Priest khá muộn, đã đọc những tác phẩm thành danh của chị từ lâu và cũng đã biết đến Thiên Nhai Khách từ lâu, nhưng ta chưa bao giờ có ý định đọc tác phẩm này. Có thể là bởi lúc đó ghim vào đầu ấn tượng bốn chữ Ôn đại thiện nhân không quá tốt, có thể là do Thiên Nhai Khách cùng hệ liệt Thất gia, thuộc những tác phẩm đời đầu của Pi đại. Mà ta lại không đánh giá quá cao Thất Gia nữa…

Nên mới bỏ lỡ Thiên Nhai Khách thật lâu như thế.

Cho đến khi Thiên Nhai Khách được chuyển thể thành phim, đu phim hết cả mùa xuân, từ tháng hai tới cuối tháng tư, mà phim vẫn chưa ra hết, thế là tìm đọc nguyên tác vậy.

Cám ơn mùa xuân đã cho ta gặp Sơn Hà Lệnh, lại cám ơn từ Sơn Hà Lệnh đã cho ta đọc Thiên Nhai Khách.

Bộ phim – bộ truyện đã phá vỡ nguyên tắc của ta: xem phim rồi thì không đọc truyện, mà đọc truyện rồi thì ắt chẳng xem phim.

Kì thực phim và truyện phải khác nhau đến 30%, đặc biệt là đoạn kết. Ta từng nghe nhiều khán giả phàn nàn phim chẳng khác nào đồng nhân của truyện. Đồng ý. Ừm, còn là một đồng nhân vô cùng xuất sắc.

Trong truyện, Ôn Khách Hành là một kẻ tâm thần phân liệt thấy rõ, hắn bám theo Chu Tử Thư chỉ là vì tò mò với phong thái của y, thân phận của y, bộ mặt thật của y. Trong truyện, phải rất lâu mới thấy được cái tình của Quỷ chủ và thủ lĩnh Thiên Song có chuyển biến, dù rằng bọn họ gần như đã hiểu đối phương từ lần đầu gặp mặt, thì từ hiểu đến thừa nhận còn là chặng đường dài. Thậm chí đến gần cuối truyện, trước thềm trận đại chiến cuối cùng mưa máu gió tanh ở Quỷ cốc, Chu Tử Thư còn phải xác nhận một câu với hắn rằng: “Ngươi thật lòng ư?”

Trong truyện, họ chỉ là hai kẻ cùng giãy dụa với vận mệnh vô tình gặp phải nhau. Trời sinh tri kỉ, nên dù hơi chậm một chút, hơi tốn thời giờ một chút, cuối cùng cũng sẽ phải lòng nhau.

Lên phim đã cải biên ở chỗ này. Thực ra thì phim còn cải biên nhiều lắm, nhưng cơ bản kết cấu của phim và kết cấu của truyện là hai thể loại khác nhau, không chỉnh lý là chuyện không thể nào. Thôi thì xin được mạn phép phân tích theo góc nhìn bản thân đôi chút vậy.

Thêm một tầng quan hệ cho Chu Tử Thư và Ôn Khách Hành

Trong phim, duyên phận giữa Chu Tử Thư và Ôn Khách Hành bắt đầu từ rất sớm. Hơn hai mươi năm về trước, ngay lúc Ôn Như Ngọc xảy ra chuyện, sư phụ Tần Hoài Chương của y đã kịp thời cứu được phu phụ Ôn gia, lại nhận tiểu Chân Diễn làm đồ đệ. Đó là sư đệ đầu tiên của y, thật nhiều năm trước, trước cả Cửu Tiêu, trước tất cả những sư đệ khác. Y cũng còn rất nhỏ, rất ngây thơ, bất ngờ lên chức sư huynh còn nhiều bỡ ngỡ, toàn quen miệng gọi cậu là đệ đệ.

Trước mặt sư phụ, Chu Tử Thư đã nhận lời với phu phụ Ôn gia sẽ chăm sóc sư đệ thật tốt, còn nhiệt tình dắt cậu nhóc nhỏ bé yếu ớt lại đề phòng người lạ này đi chơi. Đoạn thời gian ấy dẫu ngắn ngủi nhưng lại là khoảng thở được hiếm hoi, thắp lên hi vọng trong tấn bi kịch đằng đẵng của Ôn Khách Hành thuở bé. Chỉ tiếc, sau khi dịch dung cho Ôn gia phu phụ xong, Tần Hoài Chương đã chủ quan để một nhà ba người ở lại, bản thân trở về Tứ Quý trang, không ngờ từ đây chẳng còn gặp lại. Ôn Như Ngọc và Cốc Diệu Diệu bị truy sát đến chết, đứa con trai nhỏ của bọn họ bị bắt vào Quỷ cốc, hơn hai mươi năm không còn thấy dương gian. Cái tên Chân Diễn gắn với ấm áp và chở che tưởng như cũng rơi vào quên lãng, từ nay không còn ai gọi hắn bằng cái tên đó nữa…

Thế cho nên, trong truyện là tương ngộ, còn trong phim là tái ngộ. Ôn Khách Hành đã ngờ ngợ về thân phận người này từ lúc y thi triển khinh công Lưu Vân Cửu Cung Bộ đặc trưng của Tứ Quý trang, lại thêm thanh nhuyễn kiếm Bạch Y của Tần Hoài Chương ngày trước.

Ba chữ Chu Tử Thư xuất hiện trong kí ức của Ôn Khách Hành từ hơn hai mươi năm về trước, vượt qua dược lực của Mạnh Bà Thang, vượt qua ranh giới dương gian – địa ngục, để rồi trong ảo cảnh, Ôn Khách Hành đã buột miệng gọi ra cái tên cố nhân một lần nữa: “Chu Tử Thư, huynh gạt người. Ta sẽ về mách mẹ ta.” Để lại một Chu Tử Thư ngơ ngẩn: “Hắn đã biết tên thật của ta từ lúc nào?” mà quên mất trọng điểm ở câu sau…

Tại sao hắn lại dọa mách mẹ?

Dù lại Ôn Khách Hành 29 tuổi hay Ôn Khách Hành 9 tuổi, hẳn đều không có thói quen bị bắt nạt là mách cha mẹ. Không hề! Chân tướng chỉ có thể là, hắn gặp lại một người quen cũ. Người quen đó không phải chỉ quen mình hắn, mà là cả nhà hắn đều quen biết, thậm chí ủy thác, nên khi người đó bắt nạt hắn, gạt hắn, lời dọa dẫm như vậy mới có ý nghĩa chứ: ta mách mẹ ta đây, huynh cứ liệu chừng mặt mũi với cha mẹ ta đi!

Chu trang chủ ơi là Chu trang chủ, ngẫm kĩ lại từng lời Ôn Khách Hành nói, thân phận của hắn hẳn phải bộc lộ rất sớm mới phải!

Về phần Ôn Khách Hành, khi thấy y dùng cái tên giả Chu Nhứ, hắn đã chắc đến mười phần y là sư huynh hụt của mình rồi.

Gọi là sư huynh hụt, vì cuộc gặp gỡ ngắn ngủi giữa bọn họ thủa nhỏ, thiện tâm của Tần Hoài Chương, cơ bản vẫn không thay đổi được gì kết cục bi kịch của một nhà Ôn thánh thủ. Cần chi phải thắp lên hi vọng nhất thời rồi lại dập đi? Cậu bé Chân Diễn còn chưa từng được bước vào Tứ Quý trang, chưa từng được sư phụ chỉ điểm công pháp, mới dập đầu làm lễ thì đã bị lôi vào Quỷ cốc. Cơ bản không có gì thay đổi.

Chị biên kịch Tiểu Sơ cố ý thêm vào là để qua mắt Cục cho cái phim bia đia này được duyệt chăng? Để cho Chu trang chủ thay vì hô một câu xanh rờn: Người của ta mà ngươi cũng dám động? thì có thể hô một cách uyển chuyển hơn: Người của Tứ Quý trang mà ngươi cũng dám động?

Bất kể dụng ý thực sự của chị là gì thì ta cũng thấy tầng quan hệ này được thêm vào khéo vô cùng. Bởi vì giờ đây họ không chỉ là tri kỉ, là ái nhân, mà còn là cả tình thân. Tình thân đó bao bọc Chu Tử Thư, Ôn Khách Hành, Trương Thành Lĩnh, cứu rỗi cả ba người bọn họ.

Tình thân, tình bạn, tình yêu. Con người ta không thể nào sống mà thiếu đi một trong ba được, lại càng không thể lấy cái nọ bù đắp cho cái kia được. Tứ Quý trang tám mươi mốt mạng người và sư đệ Cửu Tiêu là cái dằm trong lòng Chu Tử Thư, y không buông xuống được. Nếu như không có một tầng tình thân kia, không để y thu về một tiểu đồ đệ, lại tìm thấy sư đệ thất lạc nhiều năm, chỉ sợ trong tim y vẫn cứ khoét một lỗ hổng đầm đìa máu mãi. Nhưng bởi vì có bọn họ, mà y có hi vọng trở lại với Tứ Quý trang. Sư phụ không còn, kẻ làm sư huynh như y nhất định phải thay sư phụ chăm nom sư đệ lầm đường lạc lối cho thật tốt.

Ôn Khách Hành của phim thật sự đã người hơn rất nhiều

Ôn Khách Hành của truyện thật sự khiến ta đau lòng đến vô cùng tận. Một đứa trẻ chưa đến mười tuổi phải tận mắt nhìn thấy mẹ cha chết thảm, phải ăn xác cha mà sống. Hai mươi năm lấy thù hận mà tồn tại, bày một thế cuộc lớn giăng bẫy kẻ thù. Tới khi tự tay giết chết kẻ thù rồi thì cũng chẳng còn lại gì, ngoại trừ trống rỗng vẫn chỉ là trống rỗng. Mấy câu chuyện ba xàm ba láp của hắn, nào là con cú mèo với thôn dân bưng bát nước màu đỏ, Hồng Hài nhi bổ núi cứu mẹ là Bạch Xà… có câu chuyện nào lại chẳng là một bi kịch đến lạnh cả người?

Cha hắn, thánh thủ Ôn Như Ngọc thiện tâm nhân hậu, kiếm pháp lưu danh đời đời. Mẹ hắn, Cốc Diệu Diệu, mỹ nhân đẹp nhất trong lòng hắn, có đôi hồ điệp cốt cõng hắn đi suốt những ngày ấu thơ. Vậy mà bọn họ chết đi, để đứa con trai nhỏ rơi vào Quỷ cốc, không điên cũng bị ép điên mà thôi.

Phim nhân từ hơn, ít ra còn có một nữ nhân trong Quỷ cốc âm thầm che chở hắn, khi hắn trưởng thành rồi lại che chở cho nàng. La Phù Mộng, Liễu Thiên Xảo, các chị em trong Bạc Tình bộ ít nhiều cũng cho Vô Tâm Tử Sát và Cốc chủ một phương có thể tin được.

Ôn Khách Hành cũng người hơn, hắn được dạo nhân gian nếm bao sản vật như đứa trẻ lên ba cùng A Nhứ của hắn, chứ chẳng phải kẻ tầm hoan nơi thanh lâu cũng chẳng biết sướng vui gì. Hắn được mượn thanh Bạch Y của người thương, đường hoàng mà tái hiện Thu Minh thập bát thức của phụ thân trước giang hồ lần nữa, được luận tội kẻ thù, được cười nhạo danh môn chính phái, tiêu tiêu sái sái. Chứ chẳng phải vô cảm kết liễu kẻ thù trong trận hỗn chiến, bằng lòng thù hận hai mươi năm, chẳng có chiêu thức gì, chẳng có tâm nguyện gì, nên chỉ còn trống rỗng.

Và hơn hết, hắn được hi sinh vì A Nhứ.

Sau tất cả, hắn bước trên con đường rải đầy máu tanh ở chốn ma quỷ kia, có thời khắc nào là được như ý mình? Giá như hắn sinh ra đã đeo trên lưng tội nghiệt, hay giá như hắn đứt hẳn lương tri và thiện tâm đi. Giá như cha mẹ hắn không phải thánh thủ thần y, cả đời quang minh lỗi lạc. Thì hắn đã có thể thống thống khoái khoái làm một ma đầu giết người không ghê tay, không biết đau, không biết dằn vặt và giãy dụa.

Nhưng đáng buồn, hắn lại có một trái tim trong sạch. Bàn tay hắn đã vấy đầy máu người và quỷ, hắn trở nên bài xích cả chính mình. Hắn không dám nhận sư môn, nhận một tiếng sư đệ của Chu Tử Thư, hắn cấm cả Trương Thành Lĩnh gọi hắn là sư thúc. Hắn sợ gặp mặt cha mẹ hắn dưới hoàng tuyền…

May sao, tất cả đã qua rồi. Phim xử lý rất đẹp khi để hắn được hi sinh vì A Nhứ, một thoáng bạc đầu, ẩn cư Trường Minh sơn, tội nghiệt cả đời gột rửa, giang hồ từ nay không hỏi nữa.

3. Trường Minh sơn cổ tăng

Thôi thì deep về đôi phu phu kia cũng đủ rồi, phần này để dành cho cụ Diệp đi.

Quả thực thì, đọc cả bộ truyện khiến ta buồn đến ngơ ngẩn cả người, nhưng lại chẳng có nỗi buồn nào giống nỗi buồn nào. Mỗi lần đều ngỡ đã trải qua nỗi đau đớn ghê gớm nhất rồi, thế mà tới phiên ngoại Diệp Bạch Y và Dung Trường Thanh, nước mắt vẫn không dừng được. Diệp Bạch Y a Diệp Bạch Y. Y vẫn một dáng vẻ thiếu niên, mà cố nhân đã không còn, đến cả hậu nhân của cố nhân mà thi cốt cũng đã lạnh mấy chục năm. Khó giữ thiếu niên thì, rồi lại có thiếu niên tiếp bước. Giang hồ sóng sau xô sóng trước, lớp trẻ hiện nay đều đã cách y, và người kia, tới ba bốn đời. Cô đơn biết mấy…

Chưa từng cầm lên, sao phải buông xuống?

Mang Cổ Nhẫn Long Bối trên lưng, vẫy vùng khỏi vận mệnh hoạt tử nhân. Lục Hợp tâm pháp bao người thèm muốn mà không được, thậm chí Dung Trường Thanh cũng thất bại, tẩu hỏa nhập ma. Lại để cho y dễ dàng ngộ được, cứu xong Trường Thanh, liền nhất niệm thành tiên. Nhưng mà thành tiên để làm gì? Để cho y nhìn Dung Trường Thanh thành gia lập thất, cưới vợ sinh con, dọn đến ở cạnh y cả đời, còn phải nhận con của y làm đệ tử ư? Lại để cho y nhìn Dung Trường Thanh chết đi, lại để cho y đi nhặt xác Dung Huyền, để bốn người nhà họ đoàn tụ, còn y phiêu bạt thiên nhai à? Đời người có bát khổ, sinh lão bệnh tử, xa người mình thương, gần người mình ghét, cầu mà không được, có ai được như y, vạn hạnh mới nếm đủ?

Tiên nhân cái gì, đó là hoạt tử nhân, là kéo dài hơi tàn cho một kẻ lòng son đã chết.

Trách ai bây giờ, trách tên ngốc Dung Trường Thanh ư? Y sẽ không nỡ đâu.

Đau biết mấy, nên kiếp sau y chẳng thà chẳng gặp lại người kia…

Như Tào Úy Ninh và Cố Tương dẫu bị vận mệnh chia lìa đôi lứa, chỉ cần có tình, tất sẽ còn gặp lại nhau trên cầu Nại Hà, cùng nhau luân hồi chuyển thế. Nhưng mà Diệp Bạch Y lại có gì đây?

*Còn lại bát cơm chó của đôi phu phu Ôn Chu bắt cụ ăn* *ôi tôi khốn nạn quá*