1. Gần đây thấy một số page viết kiến thức dạng cho sinh viên đọc. Tưởng là viết thế thu hút followers rồi bán quảng cáo. Hoá ra không phải bán quảng cáo nội dung dạng KOL.
Mà mua quảng cáo Facebook hướng dẫn giao dịch Contract for Difference ở các sàn từ nước khác.
2. Cách hoạt động của các sàn đấy như này
* Pháp nhân ở nước khác. Ví dụ: Anh, Úc, Hà Lan, đảo Cayman…
* Pháp nhân đặt tại Việt Nam là văn phòng có chức năng bán hàng & marketing. Không có chức năng thành lập sở giao dịch, công ty môi giới chứng khoán. Số giấy phép công ty môi giới chứng khoán ở Việt Nam khoảng dưới 110, đã ngưng cấp mới gần chục năm rồi. Hàn Quốc vào muốn mở công ty môi giới thì mua lại công ty đã có mà hoạt động cầm chừng.
3. Sản phẩm
* Giao dịch CFD là giao dịch bù trừ với công ty đấy, chứ không phải giao dịch với sở giao dịch chứng khoán, không phải giao dịch against các nhà đầu tư khác. Không phải giao dịch với công ty sản xuất; ví dụ mua CFD on Tesla thì là giao dịch hợp đồng dựa trên giá Tesla với công ty giao dịch, không phải giao dịch với công ty Tesla.
* Ngoại lệ: X1 trên một số sàn là mua cổ phiếu cơ sở, nguyên văn của sàn: underlying. Thực tế là mua một cổ rồi có được mời đi dự đại hội đồng cổ đông (GSM) công ty không thì chưa biết, đang dịch chả muốn đi đâu. Lô tối thiểu ở NYSE, NASDAQ là 100 cổ.
* Giao dịch qua các đại lý giao diện tiếng Việt thì có giao dịch với sàn của công ty mẹ hay không thì không biết. Hay là lại chỉ là giao dịch với đại lý.
4. Lừa đảo?
a. Cách hoạt động của sản phẩm có lừa đảo không.
Hầu hết các sản phẩm tài chính truyền thống mấy trăm năm, uy tín, chịu quản lý của cơ quan quản lý thì chuẩn hoá: lô lot, bước giá tick size, công cụ cơ sở underlying instrument nếu có, quy chuẩn grade, cách thanh toán bù trừ settlement với clearing house (Việt Nam chưa có clearing house, trung tâm lưu ký VSD đang bày tỏ nguyện vọng nâng cấp lên thành clearing house), cách giao hàng delivery. Những thông tin này biết TRƯỚC khi giao dịch. Các sản phẩm truyền thống & uy tín KHÔNG quy định giá. Giá là do cung cầu quyết định. Đây đúng nền kinh tế thị trường.
CFD thì cũng vậy thôi. Chuẩn hoá và chừa lại giá. Giá do cung cầu.
b. Tin tưởng được sàn không
Muốn bảo là tin tưởng được không thì so sánh với:
– Sàn truyền thống cung cấp Futures như NYSE, NASDAQ, SGX, ASX, TSX, sở Việt Nam…
– Ngân hàng thương mại cung cấp hợp đồng kỳ hạn Forwards, hợp đồng hoán đổi Swap.
* Tuỳ bạn tự đánh giá độ tin cậy của sàn mẹ so với ngân hàng, sàn lâu đời.
* Tuỳ bạn tự đánh giá mức độ bảo mật của sàn mẹ so với bảo mật của ngân hàng, sàn lâu đời.
* Tuỳ bạn tự đánh giá mức độ chống chọi hacker của sàn mẹ so với ngân hàng, sàn lâu đời.
So sánh: Sàn lâu đời bị hack thì còn clearing house đối chiếu.
* Tuỳ bạn tự đánh giá thanh khoản của sàn mẹ và đại lý so với ngân hàng.
Thanh khoản (liquidity) trong hoàn cảnh này nghĩa là số tiền mặt đáp ứng ngay nhu cầu rút của khách hàng.
Sàn lâu đời có cơ quan quản lý quản chặt thì bắt ký quỹ deposit cao, tương đương đòn bẩy leverage thấp.
c. Những hành vi bất lợi cho nhà đầu tư đã thấy
i. Không cho đặt lệnh mua giá âm tháng 4 2020 khi giá hợp đồng dầu xuống -$37/thùng. Này là hợp đồng dầu giao sau Oil Futures. Còn vác tiền đi mua thùng dầu thật thì chịu thêm Carry Cost đến âm.
Lý do không cho đặt lệnh mua giá âm là do Business Analyst viết requirement ra không tính đến trường hợp giá hợp đồng xuống âm. Lý do BA không tính là vì đi học trong trường thiếu, hoặc giáo dạy thiếu, hoặc sách giáo khoa chỉ định cho môn derivatives đó viết thiếu, hoặc giáo dạy mà trò trả lại cho giáo.
Mô hình nhìn-có-vẻ xấu xí tính được tình huống giá hợp đồng dầu âm. Mô hình đẹp đẽ hoành tráng không tính được tình huống giá hợp đồng dầu âm.
Ví dụ mô hình nhìn-có-vẻ xấu xí: F = S + CC – CR. Futures = Spot + Carry Cost – Carry Return.
Ví dụ mô hình đẹp đẽ hoành tráng: F = Se^[(r-q)T]
Tui dạy tất cả mô hình cho UNSW từ 2009 đến giờ, dạy cho sinh viên Việt (ví dụ CBS Wealth Management, CBS M&A and Private Equity) từ 2012 đến giờ. Có dạy mô hình nhìn-có-vẻ xấu xí để lường trước tình huống giá âm. Tui có hỏi kỹ trong lớp tình huống giá âm luôn.
BA viết requirement không cho giá âm thì lập trình viên viết mã ra chặn không cho mua giá âm.
Lỗi: Bán khống (short) giá 20, khi giá xuống âm 37, kỳ vọng: lãi lớn, một số sàn tính: lỗ. Vì xử lý giá âm sai.
Khi xảy ra lỗi thế thì thấy Interactive Brokers bồi thường 83 triệu USD cho nhà đầu tư. Không nghe các sàn khác nói gì.
Còn tui đã không đặt được lệnh giá âm nên không mất tiền gì. [Tui bị hệ thống đập error modal box vào mặt]. Mà cũng lỡ mất cơ hội test giá âm.
ii. Giá công cụ cơ sở Spot đang yên. Giá Futures đang yên.
Tự dụng CFD flash crash, ép Stop Loss hiện thực hoá lỗ đòn bẩy ngay lập tức. Thường xảy ra với vàng, kế đến dầu.
iii. Khi biến động volatility đi có lợi cho nhà đầu tư thì sàn giảm đòn bẩy.
iv. Sàn bỏ lệnh giới hạn Limit Order.
v. Nhà đầu tư đặt mua Limit Order giá thấp là để ăn các cú cryptocurrency giá về $0.0001/coin. Sàn chặn việc đấy.
vi. Thấy báo Việt viết là đại lý Việt Nam cố ý sửa lệnh của nhà đầu tư trước khi gửi về sàn mẹ. Không bao giờ giao dịch với đại lý địa phương nên không tự kiểm chứng vụ này.
vii. CFD trên cổ phiếu, CFD trên chỉ số, CFD trên thương phẩm là vài sản phẩm đối xứng (symmetric). Đối xứng thì có thể làm trò này: Long sản phẩm tài khoản 1, Short cùng sản phẩm tài khoản 2. Không cần biết giá đi thế nào, luôn có tài khoản lãi và tài khoản lỗ. Chỉ chụp tài khoản lãi ra khoe. Chi phí chỉ là 2 lần biên độ (spread). Này môi giới thường làm để thu hút.
[Disclaimer: Tôi không bao giờ làm chuyện long+short song song 2 tài khoản này.]
Sản phẩm bất đối xứng – ví dụ quyền chọn Options – thì không làm được trò long+short cùng lúc 2 tài khoản này.
Lưu ý: Chỉ liệt kê những trò đã tự kiểm chứng. Nhiều trò nghe mà chưa tự kiểm chứng thì chưa đưa vào đây đấy.
5. Đối tượng
a. Mô hình kinh doanh của sàn là
* Doanh thu của sàn là tiền lỗ của nhà đầu tư và biên độ.
* Chi phí của sàn gồm tiền lãi của nhà đầu tư, trả lương thưởng cho môi giới.
Nên sàn muốn nhà đầu tư càng lỗ càng tốt.
b. Ai dễ lỗ để cúng tiền cho sàn
Đối tượng đọc mấy bài viết của các page “kiến thức” đó cảm thấy mình thông minh hẳn ra đó.
