Khủng hoảng nợ công kết hợp với lạm phát toàn cầu tăng cao, Lào có nguy cơ nối gót Sri Lanka lâm vào cảnh vỡ nợ
Nền kinh tế Lào với dân số 7,5 triệu người hiện đang có nguy cơ rơi vào khủng hoảng. Dự trữ tiền mặt ngày càng ít đi, lạm phát không ngừng gia tăng có thể khiến cho Lào trở thành quốc gia vỡ nợ tiếp theo của châu Á sau Sri Lanka.
Năm 2021, nợ công của Lào đạt 14,5 tỷ USD, trong đó khoảng 1/2 là do Trung Quốc nắm giữ. Ngay từ năm 2019, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã cảnh báo, nợ công của Lào cao, rủi ro vỡ nợ rất lớn. Ngày 14/6/2022, Moody’s đã hạ xếp hạng tín dụng của Lào xuống mức “Caa3” (chất lượng tín dụng kém và rủi ro rất cao) với lý do quản trị kém, nợ nần nghiêm trọng, hơn nữa dự trữ ngoại hối không đủ để thanh toán các khoản nợ nước ngoài đến hạn. Phó Chủ tịch Moody’s Anushka Shah cho biết: “Lào đang ở bên bờ vực vỡ nợ”.
Theo số liệu của Ngân hàng Thế giới (WB), tính đến tháng 12/2021, dự trữ ngoại hối của Lào đạt 1,48 tỷ USD, nhưng đến năm 2025, tổng nợ nước ngoài Lào phải trả hàng năm đã xấp xỉ con số này, nghĩa là khoảng 1/2 tổng thu nhập quốc nội.
Trong một năm qua, giá đồng kip của Lào giảm 36% so với USD. Bên cạnh đó, lạm phát của Lào tháng 5 vừa qua đã lên tới 12,8%, mức cao nhất từng được ghi nhận trong 18 năm qua. Đây là một đòn giáng mạnh đối với quốc gia có hơn 1/3 dân số sống dưới mức trung bình thấp. Giám đốc bộ phận nghiên cứu châu Á của ngân hàng ANZ nhấn mạnh, thâm hụt tài khoản vãng lai nhiều năm đồng nghĩa với việc Lào thiếu USD để thanh toán hàng hóa nhập khẩu.
Do đồng nội tệ liên tục mất giá, nên Lào không thể nhập khẩu nhiên liệu đầy đủ, nguồn cung thiếu hụt nghiêm trọng, người dân xếp hàng dài chờ đợi ở các trạm xăng.
Truyền thông địa phương cho biết, mỗi tháng Lào cần 120 triệu lít nhiên liệu mới có thể đáp ứng nhu cầu trong nước, nhưng số lượng nhập khẩu thực tế chưa đến một nửa so với nhu cầu. Giá xăng RON95 ngày 13-6 ở Lào vào khoảng 44.285 VN đồng/lít.
Khủng hoảng cũng lan dần sang lĩnh vực nông nghiệp, theo báo Vientiane Times đưa tin, nhiều nông dân tại các tỉnh Khammuan, Vientiane, Savannakhet và Luang Namtha đang không thể canh tác theo đúng lịch thời vụ do thiếu nhiên liệu.
Trước tình hình này, nhà chức trách Lào đã hạn chế số lượng xăng người dân có thể mua. Quy định có từ hồi tháng 5 rồi là mỗi người chỉ được mua tối đa không quá 500.000 kip (800.000 đồng).
Cách đây khoảng 2 tháng, Sri Lanka rơi vào khủng hoảng kinh tế và chính trị, tuyên bố vỡ nợ. Do chính phủ không có kinh phí để nhập khẩu nhiên liệu, thực phẩm và thuốc men, nên người dân nổi dậy phản đối, Thủ tướng buộc phải từ chức.
Theo Tân Hoa xã, tại kỳ họp thứ ba Quốc hội khóa IX ngày 13/6, Thủ tướng Lào Phankham Viphavanh cam kết chính phủ sẽ nỗ lực hết sức để ổn định kinh tế, tình hình tài chính và tỷ giá hối đoái của đất nước, ngăn chặn đất nước rơi vào khủng hoảng.
Thủ tướng Phankham Viphavanh nhấn mạnh, chính phủ sẽ quan tâm sát sao đến tỷ giá hối đoái, giá cả hàng hóa tiêu dùng và lạm phát, đảm bảo những vấn đề này được xử lý ổn thỏa. Chính phủ cũng sẽ thông qua các biện pháp lấy thị trường làm định hướng, trước mắt và lâu dài để tăng nguồn cung nhiên liệu, đồng thời tăng cường quản lý thuế.
Trong ảnh là hàng dài người dân chờ đổ xăng tại Vientiana
