Vậy “hơi đất” là gì? Và hít quá nhiều mùi này có ảnh hưởng gì đến sức khoẻ không?
Từ vài thập kỷ trước, người ta đã biết mùi đặc biệt này được tạo ra từ một loại vi khuẩn sống trong đất và những giọt mưa giúp nó lan tỏa trong không khí.
Mãi về sau này, bằng cách sử dụng camera tốc độ cao, các nhà khoa học mới có thể hiểu được quá trình giọt mưa rơi trên mặt đất và giải phóng mùi hương này.
Trong thời gian khô hạn, thực vật tiết ra một số loại tinh dầu vào trong đất. Thời gian khô hạn càng dài thì lượng dầu càng nhiều. Lượng dầu này sẽ được trộn với chất hóa học tiết ra bởi một số loại xạ khuẩn nhất định sống trong đất.
Và khi mưa xuống, hỗn hợp này sẽ được đẩy vào không khí tạo thành mùi hương như chúng ta ngửi được.
Ngoài ra, những cơn mưa có sấm chớp còn có thể tạo ra một nguyên tố khác cũng tạo mùi là ozone. Sấm sét có khả năng tách các phân tử Oxy và Ni tơ trong không khí và tạo thành ozone (O3). Nếu có đủ nồng độ O3 trong không khí, nó sẽ tạo ra mùi hăng, tương tự như clo.
2 nhà nghiên cứu Young Soo Joung và Cullen Buie tại Viện công nghệ Massachusetts (MIT) đã dùng camera tốc độ cao và phát hiện ra cơ chế hỗn hóa chất lan tỏa từ đất vào không khí.
Nhóm 2 nhà nghiên cứu đã dùng camera tốc độ cao để phân tích hàng trăm hạt nước mưa rơi xuống 16 loại đất tại khu vực Massachusetts và được thiết kế thành 12 bề mặt khác nhau.
Nhóm nhận thấy rằng khi va đập, những hạt mưa sẽ lan rộng ra và tạo thành các bong bóng khí. Khi giọt nước mưa bắt đầu thụt vào, các bong bóng khí sẽ nở trên mặt đất và mang theo các sol khí.
Với điều kiện lý tưởng, hàng trăm giọt sol khí sẽ được tạo thành chỉ trong 1 micro giây. Tỷ lệ sol khí được giải phóng phụ thuộc vào vận tốc của hạt mưa tại thời điểm va chạm cũng như các thành phần mặt đất. Mưa càng nặng hạt đồng nghĩa với tốc độ nhanh, chạm vào diện tích lớn trên mặt đất và có thời gian quá nhanh để có thể tạo thành các bong bóng.
Nhà nghiên cứu Buie lý giải: “Sol khí trong không khí chắc chắn gây ra bởi hiện tượng này. Có thể không cần mưa, mà chỉ cần một hệ thống phun nước vào mảnh đất sau nhiều ngày nắng hạn cũng có thể dẫn tới sự phân tán của các chất đ.ộc trong đất.”
Mở rộng phát hiện này ra, các nhà khoa học còn có thể biết được, làm thế nào các loại tác nhân gây bệnh trong đất, điển hình như E. coli và một số loại nấm nhất định, có thể gây ra bệnh hoặc thậm chí là nhiễm trùng nếu con người hít phải.
Bằng cách nhuộm huỳnh quang các loại vi khuẩn trong đất và lặp lại thí nghiệm, nhóm nghiên cứu phát hiện ra các tác nhân gây bệnh đã tồn tại trong các sol khí.
Joung kết luận: “Để ngăn ngừa sự lây nhiễm của các vi sinh vật từ thiên nhiên vào cơ thể người, chúng ta cần phải biết được cơ chế chính xác của vấn đề. Trong nghiên cứu này, chúng tôi đã cung cấp một con đường lây truyền hoàn toàn khả thi.”
(Theo TinhteVN)
