Trong cuốn sách “S.E.O NGON – Hiểu đúng làm đúng”, đội ngũ của S.E.O NGON đã chia sẻ những kinh nghiệm trong quá trình làm dự án, từ đó, những ai đang và sẽ làm SEO có thể đúc rút được những bài học giá trị. Đoạn trích dưới đây từ cuốn sách sẽ phần nào giúp các SEOer hiểu sâu hơn về SEONGON và công việc làm SEO.
SEO KHÔNG PHẢI LÀ KỸ THUẬT
Với toàn bộ trải nghiệm của mình, qua những dự án thành công và đặc biệt là các dự án thất bại kể trên, tôi cho rằng có hai trường phái SEO rõ rệt: Phụ thuộc vào kỹ thuật và Ưu tiên nội dung.
Tôi đã sử dụng từ ngữ một cách cẩn trọng:
– Phụ thuộc vào kỹ thuật: Là khi bạn cho rằng SEO bao gồm các “thủ thuật” và tập trung vào tìm hiểu các lý thuyết liên quan đến việc “làm thế nào để qua mắt Google”. Những người tin tưởng vào cách thức này có xu hướng không chú trọng tới việc tạo ra nội dung chất lượng. “Nếu kỹ thuật giúp Website lên Top, vậy tại sao tôi cần tạo nội dung chất lượng, điều đó quá tốn thời gian!”
– Ưu tiên nội dung: Những người tin tưởng vào phương pháp này (như chúng tôi) vẫn đánh giá cao các yếu tố kỹ thuật, nhưng là các kỹ thuật Website, kỹ thuật SEO được Google phổ biến. Chúng ta thường gọi đó là phương pháp kỹ thuật chính quy (hay còn gọi là Mũ Trắng). Ngoài nền tảng kỹ thuật chính quy, phương pháp này tập trung tạo ra các nội dung thực sự chất lượng, khác biệt và mang lại giá trị thông tin cao cho người tìm kiếm.
Minh chứng rõ nhất cho phương pháp “ưu tiên nội dung” là gần 500 dự án chúng tôi đã thực hiện trong 10 năm qua. Suy nghĩ lại thì có lẽ chính việc bản thân không am hiểu kỹ thuật Website đã giúp tôi có được những trải nghiệm thành công với SEO bằng nội dung.
Dự án đầu tiên thành công do tập trung sáng tạo nội dung chất lượng của tôi chính là seongon.com.
Năm 2012, sau khi đã dừng dự án choivang.vn và gia nhập cơ quan nhà nước, tôi khởi tạo seongon.com với mục đích… “giết thời gian”. Công việc của một nhân viên nhà nước mới thực sự nhàn rỗi. Và cũng bởi tiếc những gì học hỏi được trước đó, tôi đã dành thời gian đọc thêm về SEO. Blog seongon.com chính là nơi tôi viết lại những gì mình học được, chỉ với mục đích lưu trữ. Cũng không có gì lạ khi các bài viết của tôi xuất hiện trên trang nhất Google. Bài viết càng lên Top, tôi càng có động lực viết tiếp. Bởi seongon.com chỉ đơn giản là blog lưu trữ và hoàn toàn không có ý định SEO, tôi bỏ qua hầu hết các hướng dẫn SEO cho các bài viết, nhưng chúng vẫn lên Top. Tôi lờ mờ hiểu rằng Google có khả năng nhận ra đâu là nội dung chất lượng mà không liên quan đến SEO.
“NẾU CHỈ TẬP TRUNG VÀO NỘI DUNG CHẤT LƯỢNG, BẠN VẪN CÓ THỂ LÊN TOP”
Tuy nhiên nhận định đó không đủ để bản thân tôi tự tin đi đến kết luận về việc “cứ tạo nội dung tốt, Google sẽ tự biết đưa bạn lên Top, cho tới khi công ty chúng tôi thực hiện dự án đầu tiên: ichnhi.vn.
Lại là sự tình cờ tiếp theo, Ích Nhi là Website mà SEONGON không chủ động nhận SEO ngay từ đầu. Chúng tôi gần như bị ép nhận dự án bởi đây là điều kiện để ký được hợp đồng làm quảng cáo Google với công ty Nam Dược.
Bằng kinh nghiệm “SEO nội dung” ít ỏi với seongon.com, choivang.vn và khả năng phân tích từ khóa chi tiết (kiến thức có được từ việc làm quảng cáo Google), chúng tôi tiến hành dự án với cách thức mà hầu như không một Website ngành dược nào làm: đăng càng nhiều nội dung chất lượng càng tốt.
Thay vì tập trung vào một số ít từ khóa có nhiều lượng tìm kiếm, hợp đồng SEO Ích Nhi được ký với gần 300 từ khóa, một con số khổng lồ so với các cam kết SEO đang có trên thị trường.
Tất nhiên dự án thành công. Ích Nhi là dự án chính thức đầu tiên của SEONGON và là khởi đầu cho niềm tin: “Nếu chỉ tập trung vào nội dung chất lượng, bạn vẫn có thể lên Top”. Có thể nói toàn bộ cách thức, quy trình và triết lý SEO của SEONGON đều xuất phát từ những gì chúng tôi đã làm cho ichnhi.vn.
MỤC ĐÍCH CUỐI CÙNG CỦA SEO
Chính ichnhi.vn cũng đã dạy tôi một điều:
“NẾU SEO CHỈ ĐỂ LÊN TOP, THÌ SẼ VÔ GIÁ TRỊ!”
Tin Hợp đồng với Ích Nhi không được gia hạn dù các cam kết đều đạt được, 70% từ khóa trong số 300 từ khóa cần SEO lọt vào Top 10, lượng truy cập tăng trưởng tốt. Nhưng vấn đề là “không ra số”, nói đúng hơn là “không chứng minh được có tác động đến doanh số”.
Đối với ngành dược, kênh bán chủ yếu là các nhà phân phối, nhà thuốc,… kênh truyền thông chính là truyền hình (sau này mới thịnh hành Digital Marketing).
Mất một hợp đồng “ngon” khiến tôi suy nghĩ rất nhiều. Nếu tôi không giải được bài toán này, một dịch vụ hấp dẫn (đối với SEONGON) vừa ra đời có nguy cơ biến mất.
Với người làm SEO, lên Top gần như là tất cả. Nhưng với chủ doanh nghiệp, SEO chỉ là một kênh đóng góp vào hiệu quả kinh doanh. Nếu không đo lường được mối quan hệ này, “Top 1” cũng không thu hút được sự quan tâm.
Từ khóa quan trọng ở đây là “đo lường sự ảnh hưởng của SEO đến kết quả kinh doanh”. Qua nhiều dự án SEO, chúng tôi lại tiếp tục rút ra một kết luận khác:
“SEO KHÔNG CHỈ CÓ TÁC DỤNG MANG VỀ DOANH SỐ!”
Quá trình đi tìm kiếm câu trả lời cho tác dụng của SEO đối với doanh nghiệp thực sự khó khăn. May mắn rằng SEONGON là đối tác cao cấp của Google, vì vậy chúng tôi làm việc với Google rất nhiều thông qua các dự án truyền thông cho khách hàng, đồng thời học hỏi được một điều quan trọng từ họ: Hành trình Khách hàng (Custormer Journey Map).
Trong minh họa tại thị trường Mỹ, một khách hàng từ bắt đầu có nhu cầu tới khi chính thức trả tiền mua sản phẩm/dịch vụ trải qua sáu điểm chạm khác nhau, mỗi điểm chạm lại là một kênh khác nhau.
Điều đó có nghĩa là việc tìm kiếm trên Google cũng chỉ là một điểm chạm trên toàn bộ hành trình của khách hàng. Việc kỳ vọng vào “chỉ làm SEO” hoặc “chỉ làm SEO một số từ khóa nhất định” sẽ không thể “ra đơn”, nếu có thì phần lớn là nhờ sự may mắn.
Kết luận này dẫn tới ba nhận định sau:
- Doanh nghiệp nên hiểu hành trình khách hàng và sử dụng kênh Google Tìm kiếm như một trong các điểm chạm với khách hàng.
- Người tìm kiếm không nhất thiết có nhu cầu mua hàng tại thời điểm mà họ tìm kiếm. Họ có thể đang tìm hiểu, đang so sánh hoặc đơn giản là đang muốn tìm nhiều lựa chọn mua hàng hơn.
- Chỉ SEO một vài cụm từ tìm kiếm (dù có nhiều lượt tìm kiếm) khiến doanh nghiệp bỏ lỡ rất nhiều điểm chạm với khách hàng.
Và kết luận lớn mà chúng tôi học được:
“SEO KHÔNG CHỈ ĐỂ BÁN HÀNG.”
SEO một Website lên trang nhất Google với vô số cụm từ tìm kiếm đa dạng không chỉ là để phục vụ các nhu cầu thông tin khác nhau của khách hàng. Nó còn giúp mang lại thương hiệu cho doanh nghiệp, mang đến những khách hàng tiềm năng (chưa phải khách mua hàng) và tất nhiên là để bán hàng.
Cho tới khi chúng tôi viết cuốn sách này, thế giới đã thay đổi rất nhiều so với 10 năm trước. Hiện nay, khách hàng có thể sử dụng hàng tá các kênh thông tin hấp dẫn để thu thập thông tin sản phẩm/ dịch vụ mà họ quan tâm và doanh nghiệp mà họ đang phân vân lựa chọn. Nếu như trước kia việc tìm hiểu, tiếp cận sản phẩm/dịch vụ hầu như chỉ có thể thông qua Google (chủ động) và Facebook (thụ động), thì ngày nay còn có Youtube, Tiktok, Zalo,… Sự phức tạp của Hành trình Khách hàng ngày càng tăng cao.
Sáng tạo “SEO PPP”
Quá trình học hỏi như trên khiến chúng tôi tạo ra một quan điểm SEO tương đối khác biệt so với thị trường lúc bấy giờ. Thay vì dành công sức vào SEO một số ít từ khóa có nhiều lượt tìm kiếm, chúng tôi quyết định các dự án SEO đều được “SEO Tổng thể”, chúng tôi “cào” tối đa các cụm từ mà người dùng có thể nhập vào công cụ tìm kiếm. Rất may Google chia sẻ kiểu dữ liệu này thông qua công cụ “Nghiên cứu từ khóa” của tài khoản Quảng cáo Google.
Vấn đề lớn hơn chúng tôi phải đối mặt là một kỹ thuật viên nếu phụ trách một dự án sẽ phải làm rất chi tiết ba hoạt động sau:
- Nghiên cứu từ khóa theo một quy trình chuyên sâu của người làm Quảng cáo Google
- Tối ưu cấu trúc Website và các yếu tố kỹ thuật
- Tạo ra các nội dung độc nhất và mang giá trị thông tin cao
Tại sao việc này lại là một vấn đề? Vì cách đây 7-8 năm, người làm SEO phần lớn là những người làm kỹ thuật, họ rất giỏi với công việc tỉ mỉ tối ưu các trang Web, nhưng cũng chỉ giỏi mỗi thế. Việc nghiên cứu từ khóa chi tiết như một người làm Quảng cáo Google hay làm nội dung chất lượng như một người “làm Content” là cực hình với dân kỹ thuật SEO.
Một kỹ thuật viên SEO của SEONGON thường phụ trách 2-3 dự án trong cùng một thời điểm, tốc độ làm việc rất chậm và họ không thấy vui. Tôi biết điều đó dù các bạn nhân viên không nói ra. Ở khía cạnh hiệu quả kinh doanh, mỗi nhân sự khi đã “cầm dự án” hầu như không còn khả năng tăng sức sản xuất trong 6-9 tháng (khoảng thời gian trung bình cho một dự án), muốn tăng doanh thu dịch vụ là điều không thể.
Với tinh thần không bao giờ hài lòng với những gì đã có, chúng tôi tập trung suy nghĩ về một quy trình làm việc có thể tăng năng suất, tăng sản lượng và nhân bản được.
SEONGON tách bộ phận Viết nội dung SEO thành một nhóm riêng. Kỹ thuật viên dự án cũng tách làm hai, gồm người làm chi tiết và người làm quản lý dự án. Có ba nhóm việc gồm:
- Phân tích từ khóa
- Tối ưu Website
- Tạo nội dung
Kỹ thuật viên phụ trách công việc chi tiết sẽ thực hiện việc phân tích từ khóa, các công việc không đòi hỏi quá nhiều kinh nghiệm. Người quản lý dự án phụ trách tổng thể “sức khỏe” dự án và tối ưu Website (Onpage). Tất nhiên người phụ trách nội dung dự án sẽ là người cung cấp nội dung theo từ khóa được đưa ra.
Cấu trúc này về cơ bản đáp ứng tương đối tốt nhu cầu phát triển mảng dịch vụ SEO của SEONGON khi đã tách được công việc phân tích từ khóa và tạo nội dung, việc mà những người phụ trách dự án không thích làm.
Không chỉ vậy, việc chuyên môn hóa khiến cho tốc độ làm việc tăng lên đáng kể, năng suất nhóm làm việc tăng gấp 2-3 lần tốc độ làm việc và chúng tôi đùa vui với nhau rằng “chúng ta làm SEO rất công nghiệp”, mọi việc chỉ là… Pặp… Pặp… Pặp (ba lần, ba nhóm công việc).
Qua thời gian, SEONGON gọi đó là phương pháp SEO PPP. Sự thật là như vậy, không có gì bí ẩn cả.
Việc chuyên môn hóa khiến mỗi công đoạn được làm rất chuyên sâu. Thay vì chỉ tìm ra vài chục hoặc vài trăm từ khóa cho mỗi dự án, chúng tôi “cào” hàng trăm đến hàng nghìn từ (gấp 10 lần). Thay vì làm nội dung nhanh gọn và chất lượng vừa phải, chúng tôi có thể tạo
ra những nội dung sâu sắc, có chất lượng chuyên môn cao bởi đội ngũ người thực hiện rất yêu công việc sáng tạo nội dung. Người phụ trách dự án cũng có nhiều thời gian hơn để suy nghĩ, điều phối và tìm ra những giải pháp tốt nhất cho mỗi dự án.
Thậm chí nhóm phụ trách nội dung còn chuyên môn hóa thêm một bước nữa: Chúng tôi chuyển công việc viết cho nhân sự thuê ngoài, chỉ chuyên tâm trong việc phân tích người tìm kiếm, am hiểu sản phẩm của doanh nghiệp và tạo ra dàn ý nội dung tốt nhất có thể. Vì vậy ở SEONGON, bộ phận Content đều là Content Editor, không có Copywriter.
May mắn cũng là một năng lực
Với SEONGON, hành trình đến với SEO và tìm ra cách đi của riêng mình hầu hết là do may mắn. May mắn thực hiện những dự án sai để biết thế nào là đúng. May mắn vì không “rành IT” mà tìm được phương pháp SEO bền vững, theo đúng những gì Google muốn. May mắn vì không thể “all in one” mà nghĩ ra cấu trúc nhóm theo PPP.
Và sau gần tám năm, từ hợp đồng SEO đầu tiên (Ích Nhi), SEONGON trở thành một trong những Agency làm SEO được nhiều người biết đến nhất, thực hiện nhiều dự án nhất và chất lượng công việc của chúng tôi luôn mang đến sự hài lòng cho khách hàng.
Càng nghĩ lại, tôi càng cảm thấy hành trình dẫn dắt đó là một chuỗi các sự kiện may mắn. Và có lẽ, May Mắn chính là Năng Lực quan trọng của SEONGON!
——————–
“S.E.O NGON – Hiểu đúng làm đúng” là cuốn sách là sự đúc kết từ 10 năm làm nghề BỀN VỮNG, qua hơn 500 dự án SEO thành công và thất bại cùng những câu chuyện thực tế từ những người làm nghề, case study SEO trên mọi lĩnh vực.
“Đây là cuốn sách đầu tiên tại Việt Nam không chỉ nói về kỹ thuật SEO mà còn là kinh nghiệm làm SEO, những bài học của người làm SEO trong đội ngũ SEONGON.
Trước đây có khá nhiều cuốn sách về SEO tại Việt Nam, song chúng thuần kỹ thuật khá nhiều. Ở cuốn sách SEONGON – Hiểu đúng làm đúng này, điểm nổi bật chính là những kinh nghiệm được đúc rút từ chính đội ngũ trực tiếp làm dự án, mang lại nhiều giá trị, thành quả thực cho khách hàng.” – Tuấn Hà – Chủ tịch Vinalink.
