Mùa xuân năm Kỉ Mão (1639), Tống thị – góa phụ của Nguyễn Phúc Kỳ, dâu cả Thụy Quận Công Nguyễn Phúc Nguyên vào yết kiến em chồng là Nhân Quận Công Nguyễn Phúc Lan. Sách Đại Nam thực lục (Tiền biên, quyển 3) chép rằng :
“Tống thị xinh đẹp, khéo ứng đối, từng nhân việc vào ra mắt mà đem tình trạng đau khổ của mình ra than vãn. Tống thị lại còn đem một chuỗi bách hoa dâng lên. Chúa thương tình, cho được ra vào cung phủ. Thị thần cũng có người can nhưng Chúa không nghe”.
Tham vọng làm bà chúa của Tống thị lớn lắm, nếu như không phải là bà chúa với danh nghĩa chính phi, thì Tống thị cũng phải làm bà chúa với danh nghĩa là chủ của kho báu mới được. Điều này khiến cho bá quan trong phủ Chúa rất căm phẫn, có người quyết chí phải giết cho bằng được Tống thị mới thôi. Cũng sách trên chép tiếp :
“Trước kia, Tống thị đã được vào hầu trong phủ Chúa. Nhờ khéo ăn khéo nói, Tống thị thu được của cải nhiều như núi. Quan Chưởng cơ là Tôn Thất Trung tính giết đi, Tống thị sợ, bèn nhân có cha là Tống Phước Thông đang được Trịnh Tráng tin dùng, Tống thị bí mật gởi thư, lại đem một chuỗi bách hoa bằng trân châu, sai người tới biếu chúa Trịnh, xin Trịnh Tráng cất quân. Tống thị hứa đem gia tài giúp vào việc quân. Tráng nhận thư, liền bàn việc xâm lấn miền Nam”.
Quân Trịnh vào Nam (năm 1643) nhưng không thu được thắng lợi gì. Tống yhị cũng may mà không bị chúa Nguyễn Phúc Lan trị tội. Tháng 4 năm Giáp Ngọ (1654), Tống thị lại phạm tội một lần nữa.
Nguyên trước kia, khi Tống thị làm chuyện chẳng hay với chúa Nguyễn Phúc Lan (cũng vốn là em chồng của bà), quan Chưởng cơ Tôn Thất Trung muốn giết đi. Tống thị sợ quá, bèn tìm cách chiều chuộng Tôn Thất Trung, rốt cuộc, hai người tư thông với nhau. Nghe lời Tống thị, Tôn Thất Trung tính làm chuyện phản nghịch. Cơ mưu bị bại lộ, Tôn Thất Trung bị tống giam còn tống thị thì bị giết, tài sản bị tịch thu.
Cre: Diệp Dụ Phong
Nguồn: Việt sử giai thoại, tập 6, Nguyễn Khắc Thuần
Ảnh: Michael Angle
