Khi cuộc chiến Trung –Nhật lần 2 đang diễn ra, quân đội Quốc Dân Đảng theo lệnh của Tưởng Giới Thạch đã phá vỡ các đoạn đê ngăn sông Hoàng Hà nhằm ngăn bước tiến của quân Nhật. Con sông huyền thoại này nổi danh vì có lịch sử lâu dài là con sông chuyên đem lại thảm họa thiên nhiên. Nhưng không có thảm họa tự nhiên vào có thể so sánh được với sự hủy diệt gây ra do một chiến thuật quân sự “điên khùng”.
Sau khi để mất Từ Châu vào tay Đế quốc Nhật thì vào cuối tháng 5/1938, Tưởng Giới Thạch ra quyết định cho phá vỡ các con đập ở Hoàng Hà tại đoạn Hoa Viên Khấu, ngay phía Bắc Trịnh Châu thuộc Hà Nam. Tưởng làm vậy nhằm hy vọng tạo được đòn đánh bất ngờ, làm chậm lại đợt Nam tiến của các đơn vị cơ giới Nhật. Hoàng Hà chảy tự do về phía Nam thông qua dòng chảy của Hoài Hà, hội với sông Dương Tử ở ngay phía Tây Thượng Hải.
Các đợt phá đê bằng chất nổ đã khiến nước lũ tràn đến các tỉnh Hà Nam, An Huy và Giang Tô, quét sạch một vùng rộng 21.000 dặm vuông và đồng thời thay đổi vị trí dòng sông Hoàng Hà hàng trăm dặm về phía Nam.
Điều trớ trêu là, nước sông Hoàng Hà tràn vào không nhấn chìm nổi lấy một người Nhật, toàn bộ nạn nhân đều là dân thường Trung Quốc vô tội. Kết quả vẫn không thể cản được bước tiến của quân Nhật.
Gần 1 triệu dân Trung Quốc gồm nông dân và phụ nữ trẻ em chết đuối, chết đói hoặc chết do bệnh tật. Trên 12 triệu người bị mất nhà cửa. Hàng ngàn ngôi làng bị tàn phá.
Quân đội đã hoàn thành nhiệm vụ phá đê. Cơn lũ đã chặn tuyến đường chính dẫn tới Vũ Hán trong vài tuần và cho phép quân đội Quốc Dân Đảng hội quân tại khu vực núi Đại Biệt ở biên giới An Huy-Hà Nam. Tuy nhiên về mặt lâu dài thì cái giá phải trả cho quyết định điên khùng này là quá đắt.
Số bộ binh và hải quân Nhật bị đợt lũ Hoàng Hà ngăn lại là không đáng kể và quân Nhật vẫn có thể di chuyển đến phía Tây từ Nam Kinh vào trung tâm thung lũng Dương Tử, tại đây họ chiếm vùng An Khánh và Cửu Giang, khiến Quốc Dân Đảng phải quay về thế phòng ngự chết người.
Về phần phá đập thì Tưởng Giới Thạch không cảnh báo dân chúng trước khi thực hiện phá các con đê Hoa Viên Khấu, phía bờ Nam Hoàng Hà. Ngoài ra thường dân Trung Quốc không nhận được bất cứ sự bảo vệ nào. Việc để gần 1 triệu thường dân thiệt mạng dù đem lại kết quả nhỏ nhất chưa bao giờ được coi là thắng lợi quân sự của người Trung Quốc.
