Từ ngày chuyển trọng tâm mặt trận sang Donbas, quân đội Nga đã được một số thắng lợi. Dựa vào lợi thế áp đảo về pháo binh của họ, các lực lượng Nga đã tiến lên trong các trận chiến ác liệt tàn phá khu vực. Cảng chiến lược Mariupol trên Biển Azov, biểu tượng của sự kháng cự của người Ukraine đã thất thủ vào tháng 5 sau một cuộc bao vây kéo dài gần 3 tháng khiến thành phố trở thành đống đổ nát.
Người Nga đã nắm quyền kiểm soát toàn bộ khu vực Luhansk, một trong hai tỉnh tạo nên Donbas, nhưng cũng chỉ chiếm được hơn một nửa tỉnh Donetsk.
Nga hiện chiếm khoảng 20% lãnh thổ của Ukraine.
Mykola Sunhurovskyi, nhà phân tích quân sự của Trung tâm Razumkov có trụ sở tại Kyiv, cho biết: “Putin sẽ cố gắng xé dần lãnh thổ Ukraine để củng cố lập trường đàm phán của mình. Thông điệp của ông ấy đối với Ukraine là: Nếu bạn không ngồi xuống để nói chuyện ngay bây giờ, mọi thứ sẽ trở nên tồi tệ hơn, chúng tôi sẽ chiếm nhiều lãnh thổ của bạn hơn và giết nhiều người hơn nữa. Ông ấy đang cố gắng gây áp lực không chỉ từ bên ngoài mà cả bên trong đối với chính phủ Ukraine. “
Quân đội Nga đã chiếm giữ khu vực Kherson, phía bắc Crimea và một phần của khu vực Zaporizhzhia lân cận trong thời gian đầu của cuộc xung đột. Họ đã dựng lên các chính quyền thân Moscow ở đó, đưa tiền tệ của mình vào sử dụng, phát hộ chiếu Nga và tiến hành các hoạt động chuẩn bị cho các cuộc trưng cầu dân ý để mở đường cho việc thôn tính của họ.
Nhưng các lực lượng Ukraine gần đây đã giành lại một số đất đai, đánh phá các cây cầu và nhắm mục tiêu vào các kho đạn. Trong khi đó, cả hai bên đều cáo buộc bên kia pháo kích vào nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia lớn nhất châu Âu do Nga chiếm đóng, làm dấy lên lo ngại về một thảm họa nguyên tử.
Cuộc tấn công ở Donbas đã chậm lại khi Moscow buộc phải chuyển một số binh lính của mình đến các khu vực do Nga chiếm đóng ở phía nam.
Chuyên gia quân sự Ukraine Oleh Zhdanov cho biết: “Ukraine đã buộc Nga phải tiến hành một đợt tái triển khai lực lượng lớn và dàn trải dọc chiến tuyến, từ Kharkiv đến Kherson”. “Rất khó để kéo dài lực lượng trên một khoảng cách lớn như vậy.”
Mặc dù Kyiv không có đủ vũ khí để tiến hành một cuộc phản công lớn, nhưng “Thời gian tạm dừng càng kéo dài, Ukraine sẽ nhận được càng nhiều vũ khí từ các đồng minh của mình”.
Các loại vũ khí phương Tây, bao gồm nhiều bệ phóng tên lửa HIMARS của Mỹ, đã nâng cao năng lực của quân đội Ukraine, cho phép nước này nhắm mục tiêu vào các kho đạn, cầu và các cơ sở quan trọng khác của Nga với độ chính xác và không bị phản pháo.
Trong tháng này, một loạt vụ nổ đã xảy tại một căn cứ không quân và kho vũ khí ở Crimea. Trong khi Kyiv không nhận trách nhiệm cho các vụ nổ, không có nghi ngờ gì về sự tham gia của Ukraine. Người Nga thừa nhận rằng đằng sau một vụ nổ là sự phá hoại và cáo buộc việc xử lý không an toàn đối với các loại bom, đạn đã gây ra một vụ nổ khác – một lời giải thích bị Ukraine chế giễu.
Các vụ nổ, sau đó là các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái, nhấn mạnh tính dễ bị tổn thương của Crimea, nơi có giá trị biểu tượng đối với Nga và là chìa khóa để duy trì các hoạt động của Nga ở phía nam. Các vụ nổ đã chứng minh rằng các lực lượng Ukraine có khả năng tấn công xa tiền tuyến và các quan chức Ukraine cảnh báo rằng cây cầu Crimean dài 19 km (12 dặm), dài nhất ở châu Âu, có thể là mục tiêu tiếp theo.
Cuộc chiến đã kéo dài hơn 6 tháng và thương vong của cả hai bên đã lên đến hàng trăm ngàn người.
Cao ủy Nhân quyền Liên hợp quốc đã ghi nhận hơn 5.500 dân thường thiệt mạng trong chiến tranh, nhưng lưu ý rằng con số thực tế có thể cao hơn đáng kể. Cơ quan tị nạn của Liên hợp quốc cho biết một phần ba người Ukraine đã rời bỏ nhà cửa của họ, với hơn 6,6 triệu người phải di dời trong nước và hơn 6,6 triệu người khác trên khắp lục địa.
Kết quả của cuộc chiến sẽ phụ thuộc vào khả năng tập hợp thêm các nguồn lực của Nga và Ukraine.
Trong khi Ukraine đã tiến hành động viên và tuyên bố mục tiêu thành lập quân đội 1 triệu thành viên, Nga vẫn tiếp tục dựa vào một đội ngũ tình nguyện viên hạn chế, một cách tiếp cận phản ánh sự lo ngại của Kremlin rằng một cuộc vận động quần chúng có thể gây bất mãn và gây bất ổn cho đất nước.
Matxcơva đã lựa chọn các bước đi tạm thời, cố gắng khuyến khích mọi người ký hợp đồng với quân đội, ngày càng thu hút các nhà thầu tư nhân như Tập đoàn Wagner, và thậm chí bắt một số tù nhân nhập ngũ- biện pháp nửa vời không thể đáp ứng nhu cầu cho bất kỳ hoạt động tấn công lớn nào.
“Trừ khi huy động dân số và huy động ngành công nghiệp của mình, Nga không thể tạo ra một lực lượng lớn hơn, hiệu quả hơn nhiều, và do đó, nước này sẽ phải xem xét làm thế nào để bám vào những gì mình đã chiếm được”, tướng người Anh đã nghỉ hưu Richard Barrons nói.
Ukraine cũng thiếu nguồn lực cho bất kỳ hoạt động nào nhằm nhanh chóng tái chiếm lãnh thổ của mình, đồng chủ tịch của nhóm tư vấn Universal Defense & Security Solutions, ước tính có thể mất nhiều thời gian trong năm tới để tích lũy một lực lượng có khả năng đánh đuổi người Nga. Nhưng “Ukraine chỉ có thể làm được điều đó nếu phương Tây cung cấp khoảng 5 đến 6 tỷ đô la một tháng, vũ khí như pháo tầm xa, đạn dược dùng cho loại pháo đó và sau đó tạo điều kiện hậu cần, hỗ trợ y tế cho phép Ukraine xây dựng một đạo quân 1 triệu người”.
Nhưng chắc chắn sự hố trợ đó sẽ bị ảnh hưởng bởi giá năng lượng tăng vọt và các thách thức kinh tế khác bắt nguồn từ các lệnh trừng phạt áp đặt lên Nga.
Tham khảo: Where Ukraine war stands after 6 months
By The Associated Press