Vấn đề này khiến những người mới bước chân vào ngành này đối diện với rất nhiều khó khăn khi bắt đầu. “Thử thách và cách thức xây dựng MẠNG LƯỚI KINH DOANH ĐA CẤP CHO NGƯỜI MỚI GIA NHẬP” của hai vợ chồng nhà Yarnells có thể coi là một trong những cuốn sách hay và rõ ràng nhất về chủ đề này.
Network marketing hay còn được biết đến với tên gọi là Multi-level Marketing (MLM) – kinh doanh đa cấp, hoặc đôi khi là referral marketing/relationship marketing – tiếp thị qua giới thiệu/tiếp thị qua mối quan hệ, là dạng thức kinh doanh đã có mặt hơn 100 qua và hiện vẫn đang phát triển rộng khắp ở nhiều nơi. Kinh doanh theo mạng lưới là mô hình trong đó các công ty thay vì đầu tư vào chi phí quảng cáo sản phẩm trên các phương tiện truyền thông sẽ đầu tư vào đội ngũ nhà phân phối, thông qua họ để phân phối sản phẩm bằng việc bán hàng trực tiếp (direct sales) và giới thiệu (referral/relationship). Điểm đặc trưng của Kinh doanh theo mạng lưới chính là các nhà phân phối có thể tuyển dụng thêm người vào mạng lưới của mình và nhận được một phần doanh thu thưởng từ chính doanh số của tuyến dưới.
Với mô hình đặc thù như vậy, Kinh doanh theo mạng lưới thường xuyên đối mặt với những vấn đề rắc rối về truyền thông và góc nhìn không thiện cảm từ nhiều người trong xã hội. Chưa kể còn có khá nhiều các hình thức lừa đảo dạng kim tự tháp (pyramid schemes) ẩn danh hình thức MLM để mời gọi những người không phân biệt được hai dạng thức này tham gia, từ đó gây ra thiệt hại về tài chính.
Sự giống nhau của MLM và lừa đảo kim tự tháp – thứ khiến nhiều người nhầm lẫn – chính là cơ chế tuyển dụng thành viên mới vào đội ngũ nhà phân phối và nhận thưởng cho việc tuyển dụng thêm thành viên mới đó. Tuy nhiên, ba điểm khác biệt lớn nhất giữa một hệ thống MLM hợp pháp và chương trình lừa đảo kim tự tháp là:
- Mục tiêu tập trung: MLM tập trung vào việc bán sản phẩm, thông qua đó tạo ra giá trị cho người mua hàng cũng như người tham gia phân phối. Tuyển dụng thêm người vào hệ thống và tăng doanh thu từ đó là một phần nhưng không phải mục tiêu tập trung duy nhất. Mục tiêu chính là bán sản phẩm và tạo ra giá trị cho những người xung quanh. Còn chương trình kim tự tháp chỉ tập trung duy nhất vào một việc: tuyển dụng người vào hệ thống, cũng là cách duy nhất để có doanh thu. Sản phẩm có khi chỉ đóng vai trò phụ trong một chương trình kim tự tháp, một số chương trình thậm chí còn không có cả sản phẩm.
- Đầu tư ban đầu: một chương trình MLM thường sẽ không yêu cầu bạn phải bỏ ra một số vốn lớn để mua trước hàng hóa hoặc nếu có thì cũng sẽ có chính sách mua lại hàng không phân phối được với ít nhất 80% giá trị sản phẩm. Những chương trình kim tự tháp lại thường yêu cầu bạn phải đầu tư trước một khoảng hàng hóa lớn, từ đó tạo sức ép buộc bạn phải tìm người vào hệ thống để gỡ lại số vốn ban đầu.
- Mở rộng thị trường: MLM vẫn tập trung vào việc mở rộng và thiết lập thị trường cho sản phẩm của họ, trong khi đó, chương trình kim tự tháp không quan tâm gì đến thị trường hay khách hàng tiếp nhận sản phẩm, họ chỉ tập trung vào chuyện tuyển dụng đội ngũ phân phối. Mô hình MLM cũng như mọi loại tiếp thị khác quan tâm đến trải nghiệm khách hàng, nghiên cứu thị trường, phát triển sản phẩm và đội ngũ phân phối. Chương trình kim tự tháp chỉ quan tâm đến việc mở rộng đội ngũ phân phối và kiếm tiền từ chính đội ngũ người mới gia nhập đó.
Các yếu tố trên là cốt lõi để phân định một chương trình MLM và một chương trình kim tự tháp lừa đảo. Tuy nhiên, sự thật vẫn là góc nhìn phổ biến của người dân Việt Nam khi cho rằng MLM là một hình thức kinh doanh không lành mạnh và mỗi khi nhắc đến từ “đa cấp”, đại đa số đều cảm thấy nghi ngại.
Vấn đề này khiến những người mới bước chân vào ngành này đối diện với rất nhiều khó khăn khi bắt đầu. “Thử thách và cách thức xây dựng MẠNG LƯỚI KINH DOANH ĐA CẤP CHO NGƯỜI MỚI GIA NHẬP” của hai vợ chồng nhà Yarnells có thể coi là một trong những cuốn sách hay và rõ ràng nhất về chủ đề này. Mark Yarnell và vợ là giảng viên bộ môn Network Marketing duy nhất được cấp chứng nhận trên toàn nước Mỹ tại Đại học bang Illinois, Chicago, vì vậy cuốn sách được viết với sự rõ ràng và rành mạch đến chuẩn mực về mặt học thuật.
Cuốn sách nêu lên một thực trạng rất rõ ràng: rất nhiều người tìm đến MLM với mong muốn làm giàu nhanh chóng. Nhưng cũng như mọi ngành nghề khác, chỉ những người thật sự kiên trì, cố gắng, nhẫn nại, suy nghĩ đúng và làm đúng mới có thể thành công. MLM chưa bao giờ là câu chuyện làm giàu nhanh, nó là sự sẵn sàng đánh đổi nỗ lực để có được thành tựu về sau. Là một phần của kinh doanh trực tiếp, MLM mang tính đào thải cao với những người không phù hợp về tư duy hay cách làm, bởi thế, những chia sẻ trong cuốn sách mong muốn giúp những người có tư duy phù hợp có cơ hội thành công cao hơn.
Cuốn sách được hiệu đính bởi một người bạn tốt của tôi, Mai Lê – một người vừa đảm nhiệm công việc marketing tại những tập đoàn quốc tế, vừa là nhà phân phối Platinum của Amway – một trong những tập đoàn MLM lớn nhất thế giới. Với kiến thức và kinh nghiệm trong ngành MLM, tôi tin rằng nội dung cuốn sách sẽ truyền tải tốt nhất đến những người muốn tìm hiểu về mảng nghề đặc trưng nhưng nhiều định kiến này.
Cuốn sách đi sâu tìm hiểu những việc một người mới bắt đầu tìm hiểu về MLM nên làm trong một năm đầu tiên, cũng là khoảng thời gian khó khăn nhất của công việc này. Từ việc xác định tinh thần và suy nghĩ, bán sản phẩm, tiếp cận người mua hàng, thuyết phục những người đầu tiên tham gia hệ thống, quản lý đội ngũ cho đến việc hỗ trợ và nâng cao khả năng của họ, từ đó giúp họ bán được nhiều sản phẩm hơn, đồng thời giúp bản thân bạn kiếm thêm được nhiều thu nhập hơn.
Tôi tin rằng cuốn sách này sẽ góp phần vào hành trang vững chắc cho những ai đang tìm kiếm một con đường cùng định hướng đúng đắn và rõ ràng trong một ngành nghề nhiều thách thức nhưng cũng không thiếu cơ hội thành công.
Bùi Quang Tinh Tú
Sáng Lập Cộng Đồng UAN Marketing
forum.uan.vn
