Nếu cuộc đời chúng ta không có mục đích cuối cùng, chúng ta sẽ sống ra sao?
Sau khi chúng ta chết đi, sẽ không còn trải nghiệm ý nghĩa nào nữa, không có kiếp sau, thậm chí không có cả giấc ngủ an yên dưới cái cúi mình kính cẩn của con cháu, vậy phải làm sao?
Giả sử tất cả quy tắc, lề thói, phong tục xã hội, bao gồm cả thói quen làm việc vất vả để kiếm nhiều tiền, chỉ giúp ta trốn tránh thách thức lớn nhất của đời người – là sống có đam mê theo những giá trị và tiêu chuẩn chúng ta tự đặt – vậy phải làm sao?
Và giả sử điều ta quan tâm, có khi đến điên rồ: những gì người khác nghĩ về ta – địa vị, tài năng, sắc đẹp hay thành công – là hoàn toàn vô căn cứ; đại đa số mọi người chủ yếu chỉ quan tâm đến việc của riêng họ, vì vậy họ không hề để ý đến ta, ít ra là không đến mức có thể bào chữa cho sự bận tâm quá nhiều như thế của ta. Vậy phải làm sao?
Chủ nghĩa hiện sinh mang tới câu trả lời cho tất cả những câu hỏi này. Có thể nói đó là cách suy nghĩ cho rằng một người muốn sống thực sự viên mãn và táo bạo thì phải đối đầu liên tục với thử thách từ mấy câu hỏi hóc búa đó.
Điểm chính ở đây là một số người tưởng khả năng thích nghi với thăng trầm của cuộc sống, thậm chí vui mừng với chúng mà không bi quan, không chán nản là đáng ngưỡng mộ; và hẳn một số người thành công trong việc sống yêu đời như thế. Người theo chủ nghĩa hiện sinh thì cho rằng chúng ta không nhất thiết nên chấp nhận một cuộc đời bình yên. Người đó tin rằng cuộc sống NHẤT THIẾT PHẢI khiến chúng ta bồn chồn lo lắng; và mục tiêu của một cuộc đời thực sự cao đẹp là đối mặt trực diện với nguồn gốc của những mâu thuẫn làm ta khó chịu.
Nói cách khác, cuộc sống buộc ta phải đương đầu với nhiều nghịch lý. Ta sống với hi vọng ngày mai tốt đẹp hơn hôm nay, mặc dù ngày mai cũng có nghĩa là ta đến gần cái chết hơn. Ta nỗ lực để sống thật với chính mình, dù cuộc đời là một hành trình bỏ ngỏ để phát hiện ra ta là ai, điều không bao giờ biết chắc được.
Theo chủ nghĩa hiện sinh, ta cần một thái độ thật can đảm để đối diện với tính chất mập mờ này của cuộc đời chứ không tránh né, thậm chí không giải quyết mà tiếp tục sống, trong khi biết vấn đề vẫn tồn tại.
Nếu chủ nghĩa hiện sinh khởi đầu với một cái nhìn trực diện vào vài ba nghịch lý, nếu không muốn nói là tiêu cực – còn được gọi là “chủ nghĩa vô lý” – thì nó vẫn muốn kích thích chúng ta sống một cuộc đời năng động và độc đáo. Chủ nghĩa hiện sinh không chỉ là loại triết học mặc nhiên thừa nhận rằng cuộc sống con người về cơ bản là vô lý hay trớ trêu, mà còn là nhân sinh quan đặt trọng tâm là sự tự do đặc biệt.
Dưới đây là năm điều tích cực bắt nguồn từ nguyên lý con người tự do trong một ý nghĩa gần như vô hạn: http://ldp.to/song-hien-sinh
