Trong nhiều thập niên, xe bán tải đã góp mặt trong các cuộc chiến tranh, xung đột vũ trang ở các nước thuộc Thế giới thứ ba. Từ sa mạc ở Maghreb châu Phi đến vùng núi Afghanistan, các chiến binh từ các bộ lạc cho đến Lực lượng Đặc nhiệm Mỹ đã chọn chiếc xe bán tải Toyota làm phương tiện không bọc thép chở quân của họ.
Trớ trêu thay, hầu hết những chiếc xe bán tải đó được sản xuất bởi Nhật Bản, một quốc gia theo chủ nghĩa hòa bình, nghiêm cấm xuất khẩu vũ khí ra nước ngoài … đặc biệt là tới các khu vực có chiến sự.
Lý do xe bán tải được ưa thích
Có nhiều lý do khiến xe bán tải trở thành phương tiện chiến đấu chính của Thế giới thứ ba.
Phương tiện này rất rẻ so với xe tăng, bạn có thể mua hàng trăm chiếc xe bán tải với tổng chi phí chỉ bằng một chiếc xe tăng nhưng xe bán tải đáng tin cậy hơn và dễ bảo trì hơn một chiếc xe tăng.
Nhiều chiếc xe bán tải hạng nhẹ đã được mua mới ở các quốc gia phát triển, chạy một thời gian, sau đó được bán sang các nước nghèo. Từ đó, những này trở nên bão hòa với xe bán tải hạng nhẹ, và dân quân địa phương sẵn sàng cướp lấy khi cần thiết.
Rất dễ dàng kiếm được, xe bán tải một cách hợp pháp hoặc theo cách khác, thậm chí chúng còn được chính phủ nước ngoài trao cho các nhóm vũ trang như là “viện trợ phi sát thương”. Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã tặng các xe bán tải cho lực lượng nổi dậy “Quân đội Syria Tự do”.
Tính cơ động của xe bán tải khiến chúng trở nên lý tưởng cho chiến tranh ở Thế giới thứ ba. Hệ dẫn động bốn bánh có thể vượt qua hầu hết mọi địa hình. Những chiếc xe tải hạng nhẹ không nặng bao nhiêu, cho phép chúng vượt qua những cây cầu yếu và những con đường mỏng manh mà xe tăng nặng hàng chục tấn không thể vượt qua.
Chúng không tốn nhiên liệu như các loại xe quân sự hạng nặng và không yêu cầu bảo dưỡng liên tục. Nếu xe bán tải bị hỏng, có thể tìm được các bộ phận thay thế. Và nếu tìm không ra, thì đậu xe lại và bỏ đi. Đó chỉ là một chiếc xe bán tải.
Xe bán tải không yêu cầu đào tạo đặc biệt để vận hành. Không giống như xe bọc thép, bất kỳ ai đã biết lái ô tô đều có thể lái xe bán tải với một khẩu súng máy được gắn ở phía sau.
Một chiếc xe bán tải có thể cấp tốc đưa một khẩu súng máy hạng nặng hoặc một tiểu đội vũ trang đến chiến trường. Và nếu tình hình tồi tệ, nó có thể nhanh chóng biến mất.
Trong trận Fada, 4.000 đến 5.000 quân Chad trên 400 chiếc xe bán tải Toyota lắp súng máy, súng phóng lựu tự động và tên lửa chống tăng MILAN đã đánh bại một lữ đoàn thiết giáp Libya, giết chết 784 người, phá hủy gần 100 xe tăng và hơn 30 xe bọc thép chở quân. Tổn thất của Chad chỉ là 18 binh sĩ và 3 xe Toyota. Thật là một đòn đánh thiên tài, cái mà ngày nay chúng ta có thể gọi là tác chiến phi đối xứng, chống lại quân đội Libya trang bị hiện đại.
Sự ra đời của những chiếc xe bán tải Toyota được coi là có sức ảnh hưởng lớn đến nỗi năm cuối cùng của cuộc xung đột giữa Chad và Lybia được mọi người biết đến với tên gọi “Cuộc chiến Toyota”.
Xe bán tải ở Ukraine.
Ngày nay, tưởng rằng xe bán tải không có chỗ đứng trên chiến trường hiện đại như Ukraine. Thế nhưng, xe bán tải vẫn tiếp tục xuất hiện.
Theo tường thuật của Washington Examiner, một đoạn video được chia sẻ trên mạng xã hội vào ngày 28 tháng 3 cho thấy một đoàn xe gồm sáu xe bán tải Toyota và Mitsubishi, sơn chữ Z, lắp súng máy đang chạy quanh Mariupol, Ukraine. Nếu thực tế có một đoàn xe như vậy thì có khả năng là của phe ly khai thân Nga.
Về phía Ukraine, họ tích cực chuyển đổi xe bán tải thành xe chiến đấu. Được biết những kiểu xe được ưa thích nhất là Mitsubishi L200, Ford Ranger và Toyota Hilux, trong đó, dòng Hilux nổi tiếng về độ bền.
Những chiếc xe bán tải được chuyển đổi sẽ được trang bị thêm giáp thép và vũ khí, từ tên lửa chống tăng Javelin đến súng máy, súng phóng lựu được đặt ở phía sau. Đặc biệt, có trường hợp chúng còn được lắp tên lửa phóng loạt loại S-9 cỡ 80mm thu từ máy bay trực thăng Nga bị bắn rơi hoặc tên lửa do Ukraine chế tạo.