Sự nghiệp và con người của Thomas Tuchel, HLV mới của Chelsea giống các MV của 6ix9ine, cực kì nhiều màu sắc. Vì thế, mình sẽ điểm lại những điều thú vị cũng như đặc trưng nhất về tính cách của Tuchel.
– Tuchel, đọc là Tu – khừn, chứ không phải Tu – chừn.
– Ông cao tới 1m90 và là người ăn chay cũng như no-carbs.
– Sau khi dính chấn thương đầu gối ở Ulm và phải treo giày, Tuchel trở nên chán nản. Ông quyết định theo học ngành Quản trị kinh doanh và làm bartender để trang trải chi phí, trước khi nghe theo tiếng gọi của Ralf Rangnick về huấn luyện đội trẻ.
– Sự nghiệp huấn luyện chịu ảnh hưởng lớn nhất từ ba người: Về mặt chiến thuật, ông là một môn đệ trung thành của Helmut Groß và Ralf Rangnick về tư duy tấn công, pressing từ tuyến đầu cũng như chơi bóng định hướng. Về việc cư xử với cầu thủ cũng như các vấn đề ngoài sân bóng, Tuchel được hướng dẫn bởi Hermann Badstuber, cha của cựu hậu vệ Bayern Munich, Holger Badstuber.
– Một người Đức điển hình trong việc tuân thủ kỉ luật. Ông từng kết bạn với các ông chủ hộp đêm ở Paris để nhờ họ báo cho ông biết mỗi khi các học trò đến đó tiệc tùng. Giống Conte, Tuchel cũng thay đổi thực đơn của các cầu thủ, thay thế món pasta được yêu thích bằng các sản phẩm làm từ bột nguyên cám (như gạo lứt hay cháo bột yến mạch, những món rất bổ dưỡng nhưng khó ăn).
Ở nơi kỉ luật được đề cao như nước Đức, các cầu thủ cảm thấy ổn về điều này. Tài xế xe buýt của Dortmund, Christian Schulz, cũng tuân theo chế độ ăn kiêng mới và thừa nhận rằng anh đã giảm được 8 kg. Nhưng chưa chắc đã ổn ở Chelsea, vì cầu thủ từng than phiền về chế độ ăn nghiêm ngặt dưới thời Conte.
– Nhưng trong sự nghiệp, Tuchel lại rất thích phá luật. Ông luôn muốn đặt ra thử thách cho cầu thủ, bằng cách buộc các cầu thủ của mình phải tập luyện trong những điều kiện ngặt nghèo. Ví dụ:
+ Buộc các cầu thủ phải quen với việc tập luyện với các hình dạng sân khác nhau và kích thước sân thay đổi từ hình thoi đến hình tròn.
+ Khi muốn họ chịu khó lên bóng theo chiều dọc nhiều hơn, Tuchel đã bỏ hết phần góc sân, để biến final third thành một hình tam giác. Việc tập luyện trở nên khó khăn và mệt mỏi gấp bội, để đến khi thực chiến thật sự, mọi thứ sẽ trở nên dễ dàng hơn.
+ Các cầu thủ phải dùng đầu gối xử lí bóng nhiều hơn, và các hậu vệ phải cầm bóng tennis khi tranh chấp để tránh việc họ dùng tay kéo áo các tiền đạo.
Điều này đôi khi trở thành con dao hai lưỡi. Nó sẽ rất bổ ích với những người ham học hỏi và thích nâng độ khó cho game như Thomas Müller và các đồng đội ở Bayern (từng ngầm chê các bài tập của Ancelotti không hấp dẫn bằng của Guardiola), nhưng lại trở thành cực hình với các cầu thủ khác. Việc đẩy các cầu thủ luôn trong trạng thái giới hạn bản thân khiến nhiều người không thể chịu nổi. Thủ môn dự bị của Mainz, Heinz Muller từng gọi ông là “kẻ độc tài”.
– Nói được ba thứ tiếng: Đức, Anh và Pháp. Từng đến thăm Matthew Benham, chủ sở hữu Brentford để tìm hiểu về các mô hình thống kê. Từng đọc cả các bài viết về chiến thuật của các blogger như Rene Maric bên Spielverlagerung và ủy quyền cho anh ấy biên soạn các scouting reports khi Tuchel dẫn dắt Dortmund.
– Rất biết tạo cảm hứng cho các cầu thủ. Năm 2008, tại một trại huấn luyện trước mùa giải ở Áo, Tuchel cùng đội U19 Mainz có một chuyến đi xe đạp leo núi và để động viên họ, ông đã chôn một huy hiệu CLB trên núi với lời hứa rằng ông sẽ chỉ đào nó lên khi họ lọt vào trận chung kết Cúp U-19. Vào tháng 6 năm 2009, đội đã lọt vào trận chung kết, nơi họ phải đối mặt với Borussia Dortmund với những tài năng trẻ sáng giá như Mario Götze.
Chỉ còn một tuần trước khi chơi trận chung kết, ông không muốn đưa đội đến Áo. Thay vào đó, ông và một nhân viên đội bóng đã tự mình đến Áo và đào nó lên. Trước trận chung kết, họ đã chiếu video về chuyến đi của mình.
Mainz sau đó giành chiến thắng 2-1.
– Là sự pha trộn giữa Pep Guardiola và Jürgen Klopp, với việc ví dụ cụ thể nhất là khi dẫn dắt Dortmund. Ngoài việc kế thừa tiếp những di sản của Klopp như gegenpressing hay các pha phản công chớp nhoáng, Tuchel muốn kiểm soát bóng nhiều hơn. Nỗi ám ảnh về việc cầm bóng của ông đòi hỏi những người chuyền bóng ma thuật như Earvin Johnson (Weigl, Gundogan, Verratti, Parades…). Thậm chí, những người làm nhiệm vụ dọn dẹp cũng phải nhanh nhẹn khi luân chuyển bóng (Herrera, Gueye…), trái ngược hoàn toàn với một Klopp chỉ cần các tiền vệ có work rate tốt (trước khi Klopp thay đổi và mang Thiago về).
Sau này, Tuchel lại càng giống Pep hơn, khi nhận lời dẫn dắt các đội bóng giàu có như PSG và Chelsea; thay vì dẫn dắt các đội bóng nghèo về ngân sách và chảy máu tài năng hàng năm, Tuchel đang trở thành một phần của tầng lớp quý tộc. Nó khác hoàn toàn với Klopp, một kiểu HLV kiểu XHCN: không cần làm việc ở nơi giàu có, nhưng tất cả đều vui vẻ.
– Thay đổi chiến thuật liên tục. Đây là đặc điểm nổi bật nhất, bởi Tuchel luôn ám ảnh về việc tạo ra một sơ đồ hay một shape đội hình hoàn hảo (thêm một điểm nữa giống Pep). 4-2-3-1 và 4-1-2-1-2 ở Mainz 05 (nhưng sẵn sàng chơi 5-2-2-1 với Bayern của Pep năm 2013). 4-2-3-1/4-1-4-1 với Dortmund và giai đoạn cuối là 3-2-5 hoặc 3-2-4-1 khi cầm bóng. Ở PSG là khoảng… chục sơ đồ, từ 3-4-2-1 đến 4-2-3-1, đến giai đoạn cuối là 4-2-2-2.
Một người chơi Football Manager ngoài đời, theo nghĩa tích cực.
– Luôn xung đột với thượng tầng đội bóng. Đây là điểm trừ rất lớn của Tuchel, dù có thể ông đúng trong phần lớn câu chuyện.
Ở Mainz: Ra đi vì BLĐ không có đủ tiềm lực tài chính để nâng cấp đội bóng.
Ở Dortmund: Tức giận vì đội bán Hummels, Mkhitaryan và Gundogan dù hứa không bán. Chỉ trích CEO Hans-Joachim Watzke dữ dội vì đồng ý đá trận lượt đi tứ kết CL với Monaco, dù xe buýt của đội vừa bị đánh bom hôm trước. Muốn mua Ömer Toprak nhưng bị chặn lại bởi Watzke và trưởng tuyển trạch viên Sven Mislintat, người sau đó đã bị trục xuất khỏi sân tập sau một cuộc tranh cãi với Tuchel (sau này Toprak đến Dortmund thật, nhưng Tuchel lúc đó đi rồi). Tự bóp bằng cách gửi nhầm tin nhắn nói xấu giám đốc thể thao Michael Zorc, thay vì gửi cho người đại diện Oliver Meinking lại gửi cho… chính Zorc!
Ở PSG: PSG để Thiago Silva và Edinson Cavani ra đi mà không có sự thay thế xứng đáng. Mua Danilo Pereira dù Tuchel muốn có một trung vệ; để đáp trả, Tuchel nhiều lần để Danilo đá trung vệ. Sau cùng là phát ngôn bất hủ, với hàm ý ông không được toàn quyền quyết định về chuyên môn như một HLV đúng nghĩa, thay vào đó, ông cảm thấy mình giống một “chính trị gia về thể thao, một bộ trưởng thể thao hơn một HLV”.
KẾT: Cho dù luôn phải kết thúc chặng đường của mình với các đội bóng lớn trước kì hạn, Tuchel là một HLV tài năng. Ông đã đưa các đội bóng mình dẫn dắt đi đến những tầm cao mới (đưa Mainz đứng thứ 5 Bundesliga, vượt trội so với phiên bản Dortmund của Klopp về các chỉ số, giúp PSG lần đầu đá chung kết CL). Các đội bóng sau khi chia tay ông đều thừa nhận ông có tài, dù có những xung khắc không thể gỡ bỏ.
Tuchel có đủ tài để có thể giúp Chelsea trở lại thành một thế lực, nhưng nếu muốn thực sự để lại một di sản đáng nhớ ở đây, tự Tuchel phải biết điều chỉnh thái độ cũng như kì vọng của bản thân. Nếu không, hai mùa giải tiếp theo có thể sẽ lại đi theo một quỹ đạo quen thuộc.
Liệu Chelsea cuối cùng có thể khiến Thomas Tuchel hài lòng hay không, và đội bóng có thành công về lâu dài hay không, phụ thuộc vào chính ông.
Nguồn:
Honigstein, Raphael (2021): Thomas Tuchel: Chelsea’s combustible genius who made defenders train holding tennis balls. The Athletic
Mahmood, Raees & Dr. Waseem, Amer (2020): Football’s most wanted: Thomas Tuchel. Pythagoras in Boots
Tejwani, Karan (2020): Thomas Tuchel: The Making of Paris Saint-Germain’s Great Hope. Breaking The Lines
